Πόσα καί ποιά λοιπόν
έγκώμια, συνθεμένα και δουλεμένα μ’ όλη
τή ρητορική ευγλωττία θά ήταν αρκετά, γιά νά στεφανώσουν εκείνη τήν αγία κεφαλή
τού Μάρκου, τήν οποία αυτός πρόλαβε καί στόλισε μέ τ’ αμάραντο στεφάνι τής
ομολογίας; Μέ ποιούς από τούς παλιούς ήρωες τής ευσέβειας, άν παραβληθεί αυτός
βρίσκεται κατώτερος κι όχι ι'σος καί άν δέν φανεί τόλμηρό καί μεγαλύτερος καί
λαμπρότερος από πολλούς; [28]
Ας μέ συγχωρήσει αμέσως παρακαλώ ό Άαρών,
εκείνος ό πρώτος καί μέγας ιερέας τού παλαιού Νόμου. Αυτός λοιπόν όχι μόνο
υποχωρεί στις απαιτήσεις τού Εβραϊκού λαού, αλλά καί φτιάχνει αυτός ό ίδιος τό
γλυπτό άγαλμα καί δείχνοντας στό πλήθος τό καλούπι, έβγαλε διακήρυξη λέγοντας:
΄Αυτοί είναι οί θεοί σου ’Ισραήλ΄. Καί περισσότερο άκόμα, γιατί διέταξε νά
τελέσουν καί γιορτή στόν νέο εκείνο είδωλο. ’Αλλά όχι, ποτέ αυτός ό μέγας
ιερέας τής χάριτος ό Μάρκος, μη γένοιτο νά φανταστούμε πώς μπορεί νά πάθαινε
ποτέ κάτι τέτοιο. Άλλ’ άντιστάθηκε μ' όλες τις δυνάμεις του στις πιέσεις όλων.
Ούτε συνέταξε, ούτε υπέγραψε τόν όρο, τόν στ’ άλήθεια γλυπτό καί δημιούργημα
τής άνθρώπινης διάνοιας. Δέν κήρυξε, άλλά άποκήρυξε μάλιστα, ως ψευδή κι
άλλότρια κι αιρετική διδασκαλία τήν λατινική γνώμη. Κι εκείνη τήν μιαρή γιορτή
τής ένωσης, όχι μόνο δέν τήν τέλεσε εκείνος, άλλά θρηνούσε μάλλον κι έκλαιγε,
γιά τήν ντροπή καί τήν καθαίρεση τής θεοπαράδοτης πίστης, κατ’ ιδίαν καί
μακριά, κλεισμένος στό κελί του.
Ό Φινεές, ό έγγονός τού Άαρών, φλέγόμενος από
ζήλο υπέρ τού θείου Νόμου, εξόντωσε την ίδια στιγμή τόν σειρομάστη καί τή
Μαδιανίτιδα, με την οποία πού έπόρνευε, κι ή πράξη αυτή θεωρήθηκε δίκαια. Καί
γιά ανταμοιβή τού ζήλου του, έλαβε ώς αιώνιο προνόμιο τό ιερατικό χάρισμα. Καί
ό δικός μας Μάρκος, όχι έναν ή δύο, αλλά πολλούς Ισραηλίτες, δηλαδή ανατολικούς
καί μάλιστα άπό τούς έγκριτους ποιμένες, πού άλλαξαν γνώμη, καί κατά τή Γραφή
συμπεριφέρθηκαν άφρονα πρός τό Θεό καί καταγοητευμένοι άπό τήν πορνική όψη τής
νοητής Χασβί μοίχευσαν μ’ αυτή καί προσέβαλαν τό κάλλος τής θείας πίστης, όχι
έναν, λέω, ή δύο, άλλά πολλούς τέτοιους κι όλους εκείνους τούς Λατινό-φρονες,
εξόντωσε καί κατέσφαξε καί μαζί μ’ αυτούς καί τή νοητή Μαδιανίτιδα κι εννοώ τήν
δυτική Εκκλησία. Καί μέ ποιόν σειρομάστη, μέ τήν μάχαιρα τού Πνεύματος, ΄τό
όποίοείναι ό λόγος τού Θεού΄ κατά τόν θείο ’Απόστολο. Επομένως, άν ό Φινεές
τιμήθηκε τόσο, πόσο περισσότερο δοξάστηκε αυτός, πού καί περισσότερο άπό τόν
Φινεές άνδραγάθη-σε, όχι μόνο γιατί τιμώρησε πολλούς, άλλά καί γιατί είναι
όμολογουμένως μεγαλύτερη, δηλαδή πιό σιχαμερή καί πιό αποτρόπαιη πορνεία, ή
καινοτομία κι ή ασέβεια κι αίρεση στή θεία πίστη.
Καί ό Γεδεών υπήρξε θαυμάσιος. Γιατί
παραδόξως, κατατρόπωσε τά πλήθη των αλλοφύλων, πού σκέπαζαν σάν άκρίδες τις
κοιλάδες κι ήταν συσσωρευμένοι όπως ή άμμος τής θάλασσας. Άλλά τουλάχιστον είχε
μαζί του τριακόσιους εκλεκτούς άντρες, πού μέ τριακόσιες σάλπιγγες στή δεξιά
πλευρά κι άλλες τριακόσιες λαμπάδες στήν άριστερή, ορμη-σαν νύχτα φωνάζοντας:
΄Ρομφαία τού Κυρίου καί τού Γεδεών΄. Καί σαλπίζοντας ταυτόχρονα καί δυνατά μέ
τί,ς σάλπιγγες, αίφνιδίασαν, πανικόβαλαν καί τελικά έτρεψαν σέ φυγή όλο εκείνο
τό βάρβαρο στρατόπεδο. Πόσο όμως πιό θαυμαστός, θά πρέπει δίκαια νά θεωρείται
αυτός ό θείος αρχιστράτηγος ό Εφέσου. Μόνος του, μέ μόνη τή δική του σάλπιγγα,
τή σάλπιγγα εννοώ τής υψηλής του Θεολογίας, τήν οποία ώς δεξιά τήν είχε στά δεξιά
του καί μέ μόνη τή δική του λαμπάδα, τό φως τής κοσμικής σοφίας του εννοώ, τήν
όποία είχε στ’ άριστερά ώς αριστερή κι
όχι πέφτοντας ξαφνικά μέσα στή νύχτα, αλλά φανερά κι από κοντά κι
άντιπαρατασσόμε-νος πολλές φορές σέ πολλά καί διάφορα πεδία μάχης, πότε σέ
κείνον τού καθαρτηρίου, πότε σέ κείνον τής προσθήκης καί τελευταίο εκείνο τής
απεραντοσύνης τού λατινικού δόγματος, μέ πολλές κι αλλεπάλληλες συμπλοκές, από
τή μία σαλπίζοντας τά υψηλά δόγματα κι από τήν άλλη διατρανώνοντας καί
διασαφηνίζοντας τά θεία νοήματα μέ τό φως τής επιστήμης του, έπληξε καίρια,
κατατρόπωσε καί κατέβαλε ολοκληρωτικά τούς εχθρούς τής πίστης, πού ομολογούσαν
κι έλεγαν φανερά:
Δέν καταφέραμε τίποτα!»
Ό Ίεφθάε πάλι, νίκησε τούς Άμμωνίτες καί
ξεπλήρωσε τό τάξιμο πού έκανε στό Θεό, πώς αν γυρίσει νικητής, θά τού προσφέρει
Ουσία όποιον συναντήσει πρώτον νά βγαίνει από τό σπίτι του. Καί βρήκε πρώτη τή
μοναχοκόρη του νά βγαίνει νά τόν προϋπαντήσει, καί πιστός στήν υπόσχεσή του
πρός τό Θεό, σταθερά πρόσφερε εκείνη ολοκαύτωμα πνευματικό στόν Κύριό του. Κι ό
θείος Μάρκος, θυσίασε όχι θυγατέρα, αλλά τήν ίδια του τήν ψυχή μέ τή θέλησή
του, άληθινά ζωντανή θυσία, Ουσία αγία κι ευάρεστη. Κι όχι γιατί νίκησε, άλλά
γιά νά νικήσει καί νά κατακτήσει οχυρώματα καί υψώματα πού σηκώνονταν κατά τής
αληθινής ορθοδόξου γνώσηςτού Θεοΰ, άντιπαρατασσόμενος σ’ αρχές κι εξουσίες. Κι
εγώ βέβαια, βρίσκω καί σ’ άλλο τόν Μάρκο λαμπρότερο καί τιμιότερο από τόν
ΊεφΟάε. Εκείνος, άφοϋ νίκησε, πρόσφερε τήν θυγατέρα του. Αυτός, άφοΰ έπέστρεψε
νικητής, αναζωογόνησε (όπως πρόκειται νά τό δείξει ή συνέχεια του λόγου), τη
Νύμφη καί μητέρα του τήν Εκκλησία, πού νεκρώθηκε ψυχικά στήν ’Ιταλία από τό
φαρμάκι τού λατινισμού καί τήν άποκατέστησε από τήν αρχή, κατά τόν θείο Παύλο,
στόν νυμφίο της Χριστό ένδοξη, αγία καί άμωμη, μην έχοντας ούτε σπίλωμα, ούτε
ρυτίδα, ή κάποιο άπό τά μιάσματα καί βδελύγματα τού αιρετικού παπισμού.
Καί τού Δαβίδ τό λαμπρό κατόρθωμα ποιό ήταν;
Μονομάχησε μέ τόν αλλόφυλο Γολιάθ πού φαινόταν άπίστευτος στό μέγεθος. Άπό τό
κεφάλι ώς τά πόδια ήταν καλυμμένος μέ σίδηρο καί χαλκό. Τ’ άρματά του, ακόμα κι
όταν φαίνονταν άπό μακριά, προξενούσαν τρόμο κι ή φωνή του πάγωνε τό αίμα στις
φλέβες, γιατί αποφάσιζε νά κριθεΐ ή συνολική νίκη μέ μία μονομαχία, στήν οποία
αυτός παρουσίαζε έτοιμο τόν εαυτό του. Καί λέγοντας ό απερίτμητος πολλά
βλάσφημα λόγια, χλεύαζε τήν παράταξη τού ’Ισραήλ. Κι άπό τό άλλο μέρος ό Δαβίδ,
έρχεται σέ κείνη τή φοβερή μονομαχία, νέος στήν ηλικία, μέ γυμνό τό σώμα άπ'
άρματα πολέμου, μόνο μ’ ένα ραβδί στό χέρι καί μέ πέντε πέτρες λείες (δηλαδή ίσες
καί ομαλές) άπό τό κοντινό ποτάμι, τις όποιες έβαλε στόν ποιμενικό του σάκο.
Βάζει μία άπό τις πέντε πέτρες στή σφεντόνα καί τήν εκσφενδονίζει εναντίον τού
βάρβαρου μ’ όλη του τή δύναμη. Κι ή πέτρα φεύγει καί τρύπα τήν περικεφαλαία,
δηλαδή τό σίδηρο πού σκέπαζε τό κεφάλι καί ταυτόχρονα ακόμα κι αυτό τό περήφανο
κεφάλι τού γίγαντα. Καί πέφτει ό απερίτμητος κάτω στή γη σάν δρυς. ’Αλήθεια,
αξιοθαύμαστη ανδραγαθία. Ποιος δέν τό ομολογεί; Μά τι μ’ αυτό; Στά αλήθεια, τό
κατόρθωμα αυτού τοϋ νέου Δαβίδ, δέν είναι σέ τίποτα κατώτερο, γιά νά μή φανώ
τολμηρός όνομάζοντάς το κι άνώτερο. Γιατί, προσέξτε παρακαλώ, ό Δαβίδ μονομαχεί
μέ τό δικό του γίγαντα ένας πρός έναν καί μία μόνο φορά καί νικά. Έδώ όμως μέ
τρεις, μέ περισσότερους, μ’ όλους, μέ ψευδοσύνοδο πού θέλει νά λέγεται
οικουμενική κι όχι μία φορά, αλλά πάμπολλες, μόνος του ό Μάρκος καί πάντοτε
νικά. ’Ή τάχα δέν είναι νίκη καί μάλιστα λαμπρότερη από κάθε άνθρώπινη νίκη, ή
αντίσταση κι ή καρτερία μέχρι τέλους, στούς αγώνες τής ’Ορθόδοξης πίστης;
΄Οπου, γιά νά πώ καί πάλι τά λόγια τοϋ σοφότατου Σχολάριου,
'Υπεράσπιζε τό πατρικό
δόγμα μόνος ανάμεσα στούς Λατίνους, γιατί σέ μάς, πού οφείλαμε νά είμαστε
σύμμαχοί του, αντί γιά τέτοιους, αλίμονο, έβρισκε εχθρούς, κι αντιστεκόταν
μόνος του σέ κείνη τήν ανάξια λόγου [παπική] διδασκαλία στήν οποία οί άλλοι
ύποχώρισαν καί αποδέχθηκαν μέ κάθε τρόπο΄.
Αλλά καί ώς αληθινό μονομάχο θέλω νά δούμε τόν
Μάρκο, μέ τόν δικό του Γολιάθ, τόν φοβερό καί υπέρτατο γιά τούς δυτικούς Πάπα.
Ό Δαβίδ τουλάχιστον, είχε μαζί του ένα ραβδί, μία σφεντόνα καί πέντε λείες
πέτρες από τόν παρακείμενο ποταμό μέσα στόν ποιμενικό του σάκο καί
χρησιμοποιώντας αυτά καί μέ τήν ενέργεια τής θείας δύναμης, νίκησε. Ό Μάρκος
δέν είχε τίποτα απ’ αυτά, γιατί δέν ήταν δυνατόν νά τοϋ φανούν χρήσιμα στό δικό
του πόλεμο. Αυτός, είχε γιά ραβδί τό δικό του σταυρό τής κατά Χριστόν άσκησης,
τόν όποίοείχε σηκώσει από μικρή ηλικία καί σ’ αυτόν πάντοτε στήριζε τις ελπίδες
τής σωτηρίας του. Γιά σφεντόνα είχε τήν ιερή του γλώσσα, ικανότατο όργανο της
δεξιάς τού Ύψίστου. ’Αλλά καί λίθους είχε αυτός ό νέος Δαβίδ, από τόν κρυφό
ποταμό τής Αύτοσοφίας, πού ήταν πρό πολλοί' αποταμιευμένοι, στην ποιμενική του
ψυχή. ’Από που ήταν αυτοί; ’Από την Παλαιό Διαθήκη, από τό άγιο Ευαγγέλιο, από
τίς επιστολές των θεόσοφων ’Αποστόλων, από τίς άγιες Οικουμενικές Συνόδους κι
από τίς ιερές Θεολογίες των αγίων κι εγκρίτων Δασκάλιον. Αυτοί είναι εκείνοι οι
νοητοί πέντε λίθοι τού νέου Δαβίδ, οί στ’ αλήθεια λείοι καί ομαλοί. Γιατί δέν
υπήρχε σ’ αυτούς τίποτα στρεβλό ή παραμορφωμένο κατά τή Σοφία τού Θεοϋ. Καί
παρόλο πού ήταν πέντε, ωστόσο μία ήταν ή δύναμη, ένας ό νους, ένα τό πνεύμα πού
μιλά γιά όλα κι αρκεί πολλές φορές κι ό ένας αντί γιά όλους. Κι έτσι πέφτει καί
μ’ ένα απ’ αύτά ό νοητός Γολιάθ. Αύτά ήταν τά όπλα τού δικού μας μονομάχου. Καί
τά όπλα τής δικής μας στρατιάς, κατά τόν ’Απόστολο, δέν είναι θεαματικά, αλλά
ικανά γιά νά γκρεμίζουν οχυρώματα. Ό δικός του Γολιάθ, ό πάπας, δέν ήταν βέβαια
τετράπηχυς ή πεντά-πηχυς σέ ύψος, όπως ήταν έκεΐνος τού Δαβίδ. ’Αλλά ή διπλή
εξουσία του (θρησκευτική καί πολιτική) τόν ύψωνε στή φαντασία του ώς τούς
ούρανούς, εκεί πού επιθύμησε νά τοποθετήσει κάποτε τό θρόνο του ό δικός του
συναποστάτης, ό εωσφόρος.[29]
Καί δεν είχε περικεφαλαία
χάλκινη, αλλά τιάρα μέ τρεις κορώνες, πού προκαλούσε θάμπος καί κατάπληξη. Δεν ήταν
θωρακισμένος μ’ δπλα, αλλά είχε στρατεύματα περιφρούρησης γύρω του καί σ’
ολόκληρη τήν ’Ιταλία. Δεν έσειε κοντάρι, ούτε ξεγύμνωνε σπαθί. ’Αλλά τί είναι
αυτά, μπροστά στην άθεότατη βλασφημία τής αίρεσης τού παπισμού; Ποιο κοντάρι
μπορεί νά καρφώσει βαθύτερα καί πιό δυνατά από τήν αίρεση μέσα στην καρδιά;
Ποιό σπαθί μπορεί νά βρεθεί πιό κοφτερό, από τήν άρνηση τής ευσεβούς πίστης; Κι
άν αυτά τά θέλεις καί αισθητά, ποιά αμφιβολία υπάρχει, όλα τά θανάσιμα καί
ιδιαίτερα τό πΰρ καί τό δηλητήριο, μπορούσαν νά χρησιμοποιηθούν μέ ένα παπικό
νεύμα, γιά τήν εξυπηρέτηση τής εξάλειψης των πολέμιων τής παπικής κοσμικής του
υπεροχής; ’Αλλά παρόλο πού ό Πάπας ήταν γίγας για τήν κοσμική εξουσία στην Δύση
καί φοβερός σ’ όλα, παρόλο πού ό θάνατος έρεε άπό τό θρόνο τού κράτους του, ό
Μάρκος παρουσιάστηκε μπροστά του θαρραλέα κι εκσφενδόνισε άπό τό θεοκίνητο
στόμα του, τόν λείο λίθο τής ’Ορθόδοξης πίστης καί ό λίθος, χωρίς νά φοβηθεί
καθόλου τήν τιάρα, διαπέρασε ώς μέσα στό μυελό τής παπικής κεφαλής καί πέφτει
σάν νεκρός, ακίνητος, άφωνος καί χωρίς ενέργεια ό απερίτμητος στ’ αυτιά καί τήν
καρδιά, εκείνος πού σάν άλλος Γολιάθ, μέ τήν εωσφορική του έπαρση, χλεύαζε όχι
κάποια στρατιωτική παράταξη, αλλά τόσες πολλές καί μεγάλες παρατάξεις τού Θεού
κι εννοώ τις άγιες κι Οικουμενικές Συνόδους, αθετώντας καί διαστρέψολ'τας τά
Οεοδίδακτα δόγματα καί νομοθετήματά τους.
Καί γιατί τάχα θά έλεγε
κανείς, ότι αυτό τό μέγα κατόρθωμα τού ήρωά μας, είναι ελλιπέστερο άπό κείνο
τού Δαβίδ κι όχι μάλιστα λαμπρότερο, άφού εκεί ό κίνδυνος, τότε τόσο ό κοινός,
όσο κι ό προσωπικός, ήταν σωματικός κι ενώ εδώ ήταν ιριιχικός; Έκεΐ προσωρινός
κι έδώ αιώνιος, όπως ήταν καί όλων των άλλιον αγίων αγωνιστών; Ναι, βεβαιότατα
έτσι είναι. Καί γι’ αυτό κι ό Παύλος, ό μέγας ’Απόστολος, έλεγε: ΄Δέν
διεξάγουμε πάλη μέ σάρκα καί αίμα, αλλά μέ τις αρχές, τις εξουσίες, τούς
κοσμοκράτορες τού σκοτεινού τούτου κόσμου, μέ τά πονηρά πνεύματα στούς
ουρανούς΄. Θέλοντας νά δείξει μ’ αυτά ό δάσκαλος τής οικουμένης, ότι ή νίκη καί
ό πόλεμος των άγιων, ξεπερνά κατά πολύ τό μέτρο. Τέτοιον πόλεμο λοιπόν διεξήγε
αυτός ό μακάριος καί σύντριψε λαμπρά τόν Πάπα, τόν κοσμοκράτορα τού σκότους
αυτού τού αιώνα, κι εννοώ αυτής τής νοητής καί αισθητής δύσης.
’Αλλά θά ’ρθω καί σέ
κείνους τούς μεγάλους καί φημισμένους σ’ όλη τήν οικουμένη ήρωες. Σ’ αυτούς
εννοώ τούς λαμπρούς άγωνιστές υπέρ τής ευσέβειας. Άπειρο είναι βέβαια τό
πλήθος, τόσο των μαρτύρων, όσο καί των ομολογητών καί σχεδόν υπερβαίνουν κι
αυτά τά άστρα στόν αριθμό, οί γενναίοι στρατιώτες τού Χριστού μου. ’Αλλά εγώ
πρός τό παρόν, δέν θά προβάλλω, ούτε τά στρατεύματα των άγιων μαρτύρων, ούτε τά
πλήθη των ομολογητών, πού κατά καιρούς βασανίστηκαν σκληρά από τούς άθεους
αιρετικούς καί πέ-θαναν λαμβάνοντας τό στεφάνι τού άγώνα καί των οποίων καί ό
Μάρκος, όπως λαμπρά άποδείχτηκε παραπάνω, στάθηκε υπεράξιος μιμητής καί σήμερα
χορεύει στούς ουρανούς στεφανωμένος, δόξα καί καύχημα καί άξιο συμπλήρωμα των
θείων ομολογητών. ’Αλλά θέλω νά παρουσιάσω, εκείνους πού έλαιιψαν στά
οικουμενικά κριτήρια, εκεί δηλαδή πού ή πίστη κρινόταν καί δοκιμαζόταν
οικουμενικά καί γι’ αυτό ιδιαίτερα άνακηρύσσονται ύπέρμαχοι τής ’Ορθόδοξης
πίστης. Καί γιά νά μή μιλώ γιά Ταράσιους, Εύτύχιους καί Κύριλλους, πού δεν
είναι ίσιος γνωστοί στό πολύ κόσμο, μού αρκεί ένας, ό όποιος δεν υπάρχει τρόπος
νά διαφεύγει της προσοχής κανενός χριστιανού. Αυτός είναι τό μέγα θαύμα τού
κόσμου, ό περιώνυμος καί περιλάλητος ’Αθανάσιος. Γιατί όλη σχεδόν ή ζωή του,
υπήρξε ένας συνεχής αγώνας, μ’ εξορίες, μέ φυγές, μέ διωγμούς υπέρ τής πίστης.
Ό ιερός Μάρκος αυτά όλα, όσον αφορά τήν επιλογή του καί τήν γνώμη του, είχε τόν
διακαή ζήλο καί τήν αξιοθαύμαστη εκείνη σταθερότητα στήν πατροπαράδοτη
ευσέβεια, τά δέχτηκε, όπως άποδείχτηκε από τά προηγούμενα καί δέν μένει καμιά
αμφιβολία. Σέ τι λοιπόν εγώ, πρόκειται νά θεωρήσω ότι υπάρχει κάποια υπεροχή
τού Μάρκου απέναντι στόν άγιο ’Αθανάσιο; ”Ισιος κάποιος πρόκειται νά
κατηγορήσει τό λόγο μου γιά αυθάδεια, πού τολμά νά κάνει μία τέτοια σύγκριση.
’Αλλά εγώ είμαι βέβαιος, ότι εκείνος ό μέγας φωστήρας τής οικουμένης, όχι μόνο
δέν πρόκειται νά οργιστεί, αλλά θά χαρεϊ μάλιστα, σάν καλός πατέρας πού
δοξάζεται από τόν γιότου.
Τί θέλω νά πώ δηλαδή; Ό
μέγας ’Αθανάσιος απόκτησε φήμη, γιατί όταν ήταν ακόμα διάκονος τού Πατριάρχη τής
’Αλεξάνδρειας, ’Αλέξανδρου, σέ κείνη τήν πρώτη αγία Οικουμενική Σύνοδο, ή
όποία συγκλήθηκε ενάντια στή λύσσα τού
άθεώτατου Άρείου, στάθηκε μέγας ύπέρμαχος τής ’Ορθοδοξίας κι έκανε εκεί διάλεξη
μέ τόν ασεβέστατο Άρειο καί τόν καταντρόπιασε μέ τά δόγματα τής ευσέβειας κι
όχι μόνο εκείνον, αλλά καί τούς δικούς του όμόφρονες. Τώρα, αν ό μέγας
’Αθανάσιος πριν ακόμα ανέβει στό θρόνο κάνει εκείνους τούς φοβερούς αγώνες καί
τούς κατοπινούς πολέμους κατά των αιρετικών, αν, λέω, από τότε ήδη ονομάστηκε
ύπέρμαχος τής ’Ορθόδοξης πίστης καί πρόμαχος τής Έκκλησίας καί παντού
διαδίδεται, όπως είπα, εκείνο τό κατόρθωμα του αγίου, πόσο περισσότερο είναι
δίκαιο, νά διαδίδεται παντού ή φήμη του θείου Μάρκου, πού τόσο αγωνίστηκε γιά
την αλήθεια; Σέ κείνη τήν αγία πρώτη Οικουμενική Σύνοδο, τό σύνολο των Πατέρων
ήταν όχι μόνο ορθόδοξοι, αλλά κι αγιότατοι καί θαυματουργοί. Κι οί αιρετικοί,
ήταν γενικά λίγοι, δέκα, ίσως καί λίγο περισσότεροι. Ένώ σ’ αυτή τή μιαρή
σύνοδο τής Φλωρεντίας, τό μεγαλύτερο μέρος ήταν κακό-φρονες, πονηροί καί
σατανικοί καί λίγοι ήταν οί Όρθόδοξοι καί στό τέλος όλοι άπέκλιναν κι
έξαχρειο'ιθηκαν. Επομένως, εκεί πού ό μέγας Αθανάσιος υπερασπιζόταν τήν
ευσέβεια μαζί μ’ όλους, ό Μάρκος αγωνιζόταν μόνος του καί πολεμούσε μόνος
εναντίον όλων. Εκείνος ήταν ανάμεσα σέ φίλους καί πατέρες κι αδελφούς, ένώ
αυτός, ανάμεσα σ' εχθρούς, πολέμιους κι επίβουλους. Ποιος λοιπόν δέν βλέπει,
ότι διαφέρει σχεδόν σ’ όλες τις περιστάσεις αυτό τό κατόρθωμα καί ξεπερνά κατά
πολύ τό μέτρο, εφόσον δέν είναι τό ϊδιο, νά σηκώσουν ένα βάρος οι πολλοί καί τό
ίδιο νά τό σηκώσει. ένας καί μόνος του;
Γιατί υπεράσπιζε, λέει, τό πατρικό δόγμα,
μόνος ανάμεσα στους Λατίνους
Αλλά, επειδή τόλμησε νά
συγκριθεΐ ό λόγος τού επαινετού σ’ όλα Μάρκου μέ τόν μέγα δάσκαλο τής
οικουμένης καί σέ κάποιο βαθμό τό κατόρθωσε, ήδη μού ήρθε στή μνήμη καί τό μέγα
εγκώμιο, τό όποίοπλέκει έξαίρετα ό μέγας στή θεολογία Γρηγόριος, πρός δόξα
εκείνου τού μεγάλου ’Αθανασίου. Κι επειδή δέν είναι γνωστό, θά το διηγηθώ μέ
συντομία, γιατί ό δικός μας Μάρκος, δέν φαίνεται ελλιπής ούτε σ’ αυτό τό
μέγιστο κατόρθωμα.
Ό μέγας Αθανάσιος
βρισκόταν εξόριστος στήν ’Ιταλία από τούς διωγμούς των άρειανών. Κι εκείνη τήν
εποχή, έγινε εκεί Σύνοδος ’Ορθοδόξων επισκόπων καί δυτικών κι ανατολικών. Σέ
κείνη τή Σύνοδο, οπού, όπως είπα, ήταν όλοι ’Ορθόδοξοι καί όμύψρονες,
επακολούθησε μεγάλη σύγχυση κι απ' αυτή προέκυψε καί σχίσμα μεταξύ τών δυτικών
καί των ανατολικών. Ή αιτία ήταν, ότι οί
δυτικοί έλεγαν κάποιες λέξεις πού δεν τις δέχονταν οί ανατολικοί. Καί τό ίδιο
οί ανατολικοί έλεγαν κάποιες άλλες λέξεις, τις όποιες ή γλώσσα τών δυτικών, ή
λατι νική, δέν τις έχει, αφού είναι περιορισμένη καί φτωχή στά νοήματα. Γι’
αυτό οί δυτικοί, επειδή δέν καταλάβαιναν τό νόημα τών λέξεων, δέν τις δέχονταν.
Έπομένιος κι οί άνατολικοί, φαίνονταν στούς δυτικούς αιρετικοί, δηλαδή Άρειανοί
κι οί δυτικοί αντίστοιχα φαίνονταν αιρετικοί στούς άνατολικούς, δηλαδή
Σαβελλιανοί. Καί γι’ αυτό, όπως είπα, έγινε καί μεγάλη ταραχή καί λίγο έλειψε
ν’ άποσχιστούν οί Εκκλησίες, παρόλο πού στ’ αλήθεια καί τό ένα μέρος καί τό άλλο,
ορθά καί σωστά φρονούσαν ώς πρός τά εγάμενα. Τότε λοιπόν κι ό μέγας ’Αθανάσιος,
πού ήταν παρών εκεί, έδωσε προσοχή καί στό ένα μέρος καί στό άλλο. Εξέτασε
δηλαδή μέ ηρεμία κι επιμέλεια τά φρονήματα καί τών δύο πλευρών κι επειδή
κατάλαβε πώς ορθά φρονούν καί τά δύο μέρη, τούς άφησε νά λένε τά ονόματα εκείνα
πού έχει ή κάθε γλώσσα, βεβαιώνοντας καί τό ένα μέρος καί τό άλλο, πώς ορθά καί
σωστά φρονούν. Κι έτσι σταμάτησαν τά σκάνδαλα κι έγινε ειρήνη στις ’Εκκλησίες
καί διατηρήθηκε ή ενότητα όπως καί πριν.
Αυτό είναι τό μέγα έργο
τού μεγάλου ’Αθανάσιου, τό όποίοπάνω από τ’ άλλα θαυμάζει κι επαινεί ό μέγας
Γρηγόριος καί γιά νά πώ τά ίδια του τά λόγια: ΄Αυτό, λέει, είναι πιό ωφέλιμο
άπό τούς μεγάλους κόπους καί τούς λόγους και αυτό είναι, προτιμότερο από πολλές
αγρυπνίες καί χαμαικοι-τίες...΄.
Λοιπόν, αν αυτό τό
κατόρθωμα τό επαινεί τόσο πολύ ό Θεολόγος, πώς δεν είναι κι ό Μάρκος, ένας
άλλος ’Αθανάσιος, πού, άν καί δεν κατόρθωσε περισσότερα, ωστόσο ενέργησε κι
αυτός οπωσδήποτε τό ίδιο θαυμάσια;
Θέλετε ν’ άκοΰσετε κι
αυτό; ’Οφείλω νά τό προσθέσω, γιατί τό απαιτεί κι ή συνέχεια τής ιερής διήγησης
γιά τό πρόσωπό του, τήν οποία τήν διέκοψε πρό πολλοΰ τό θαύμα των ηρωικών του
αγώνων κι εμείς πρέπει αναγκαστικά νά τήν άκολουθήσουμε, γιά νά φτάσουμε καί
στό πανίερο τέλος τής άγιας του ζωής.
Εισαγωγή σε πρώτη
αποκλειστική δημοσίευση στό Ορθόδοξο
Διαδίκτυο από το Βιβλίο :
ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΣ Ο ΕΥΓΕΝΙΚΟΣ
Η ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΓΚΩΜΙΟ
ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟΝ
ΑΓΙΟ ΑΘΑΝΑΣΙΟ ΤΟΝ ΠΑΡΙΟ
Η ηλεκτρονική επεξεργασία
αναρτήσων κειμένων, τίτλων και εικόνων
έγινε από τον N.B.B
Επιτρέπεται η χρήση,
διάθεση και αναπαραγωγή κειμένων σε Ορθόδοξα Ιστολόγια, αρκεί να διατηρείται το
αρχικό νόημα ,χωρίς περικοπές που πιθανόν να το αλλοιώνουν για μη εμπορικούς
σκοπούς,με βασική προϋπόθεση την αναφορά στην πηγή :
© ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Αναρτήσεις
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου