Αγιος Σιλουανός Αθωνίτης
B΄ Λόγος περί προσεχής
Όστις αγαπά τον Κύριον, πάντοτε Εκείνον σκέπτεται, η δε μνήμη του Θεού γεννά την προσευχήν Εάν δεν θα ενθυμήσαι τον Κύριον, τότε δεν θα προσεύχησαι, χωρίς δε της προσευχής η ψυχή δεν θα εμμείνη εν τη αγάπη του Θεού, διότι δια της προσευχής έρχεται η χάρις του Αγίου Πνεύματος Δια της προσευχής διαφυλάττεται ο άνθρωπος από της αμαρτίας, διότι ο προσευχόμενος νους είναι απησχολημένος εις τον Θεόν και μετά τεταπεινωμένου πνεύματος ίσταται ενώπιον του προσώπου του Κυρίου, τον Οποίον γνωρίζει η ψυχή του προσευχομένουΕις τον αρχάριον όμως είναι απαραίτητος βεβαίως ο χειραγωγός, επειδή προ της χάριτος του Αγίου Πνεύματος η ψυχή έχει μέγαν πόλεμον προς τους εχθρούς, και αδυνατεί να διακρίνη η ιδία, εάν είναι εκ του εχθρού η ηδονή της οποίας γεύεται Τούτο δύναται να διακρίνη μόνον εκείνος όστις εκ πείρας εγεύθη του Αγίου Πνεύματος, και ούτος κατά την γεύσιν αναγνωρίζει την χάριν
Όστις θέλει να ασκή την προσευχήν άνευ χειραγωγού, και εν τη υπερηφανία αυτού φαντάζεται ότι δύναται να διδαχθή εκ των βιβλίων και δεν προσφεύγει εις γέροντα, εκείνος ήδη κατά το ήμισυ ευρίσκεται εν πλάνη Τον δε ταπεινόν ο Κύριος προστατεύει, και εάν ουδείς έμπειρος οδηγός υπάρχη, και ούτος προσφεύγει εις τον υπάρχοντα πνευματικόν, τότε ένεκα της ταπεινώσεως αυτού θα σκεπάση αυτόν ο Κύριος
Λογίζου ότι εις τον πνευματικόν ζη το Άγιον Πνεύμα και ούτος θα είπη εις σε το πρέπον Εάν όμως σκεφθής ότι ο πνευματικός ζη αμελώς και πώς είναι δυνατόν να έχη το Άγιον Πνεύμα, ένεκα της τοιαύτης σκέψεως σου θα υποστής μέγαν πειρασμόν, και ο Κύριος θα σε ταπεινώση και θα παραχωρήση να πέσης εις πλάνην
Η προσευχή δίδεται εις τον προσευχόμενον Η εκ συνηθείας μόνον προσευχή, άνευ συντετριμμένης δια τας αμαρτίας καρδίας, δεν είναι ευάρεστος εις τον Θεόν
Θα διακόψω δι’ ολίγον τον λόγον περί προσευχής
Νοσταλγεί η ψυχή μου τον Κύριον και μετά πόθου ζητώ Αυτόν, και δεν δύναται η ψυχή μου να σκέπτηται άλλο τι
Διψά η ψυχή μου τον ζώντα Κύριον και ορμά το πνεύμα μου προς Αυτόν, ως Πατέρα Ουράνιον και φιλόστοργον Ο Κύριος δια του Αγίου Πνεύματος υιοθέτησεν ημάς Είναι γλυκύς εις την καρδίαν ο Κύριος Αυτός είναι η χάρα, η ευφροσύνη και η ασάλευτος ελπίς ημών
Κύριε Αγαθέ, αναζήτησον εν ελέει το πλάσμα Σου και δείξον Σεαυτόν εις τους ανθρώπους δια του Αγίου Πνεύματος, ως δεικνύεις Σεαυτόν εις τους δούλους Σου
Χαροποίησον, Κύριε, δια της ελεύσεως του Πνεύματος Σου του Αγίου πάσαν ψυχήν θλιβομένην Δος, Κύριε, ίνα πάντες οι άνθρωποι, οίτινες προσεύχονται εις Σε, γνωρίσουν το Πνεύμα το Άγιον
Πάντες οι άνθρωποι ας ταπεινωθώμεν χάριν του Κυρίου και χάριν της
Βασιλείας των Ουρανών Ας ταπεινώσωμεν εαυτούς, και θα δώση εις ημάς ο
Κύριος να γνωρίσωμεν την δύναμιν της προσευχής του Ιησού Ας ταπεινώσωμεν
εαυτούς, και Αυτό το Πνεύμα του Θεού θα διδάσκη την ψυχήν
Ώ, άνθρωπε, μάθε την κατά Χριστόν ταπείνωσιν και θα δώση εις σε ο Κύριος να γευθής της γλυκύτητος της προσευχής Και εάν θέλης να προσεύχησαι καθαρώς, τότε γενού ταπεινός, εγκρατής, εξομολογού καθαρώς, και θα σε αγαπήση η προσευχή Γενού υπήκοος, υποτάσσου μετά αγαθής συνειδήσεως εις τας αρχάς, και έσο ηυχαριστημένος εν πάσι, και τότε ο νους σου θα καθαρισθή εκ των ματαίων λογισμών Ενθυμού ότι σε βλέπει ο Κύριος και μένε εν φόβω, μήπως θλίψης δια τινος τον αδελφόν, τον οποίον μη κατακρίνης και μη λυπήσης ούτε και δι’ απλού βλέμματος, και το Πνεύμα το Άγιον θα σε αγαπήση, και Αυτό θα είναι η βοήθεια σου κατά πάντα
Το Πνεύμα το Άγιον ομοιάζει πολύ προς φιλόστρογον μητέρα Η μήτηρ αγαπά το τέκνον αυτής και πονεί δι’ αυτό Ούτω και το Άγιον Πνεύμα σπλαγχνίζεται, συγχωρεί, θεραπεύει, νουθετεί και χαροποιεί Και το Πνεύμα το Άγιον αναγνωρίζεται εις την ταπεινήν προσευχήν
Όστις αγαπά τους εχθρούς, ούτος ταχέως θα γνωρίση τον Κύριον δια
Πνεύματος Αγίου Όστις όμως δεν αγαπά αυτούς, δι’ αυτόν δεν θέλω ούτε και να γράψω Αλλά λυπούμαι δι’ αυτόν, διότι βασανίζει και εαυτόν και τους άλλους, και τον Κύριον δεν θα γνωρίση
Ψυχή, ήτις αγαπά τον Κύριον, δεν δύναται να μη προσεύχηται, διότι έλκεται προς Αυτόν δια της χάριτος, την οποίαν εγνώρισεν εκ πείρας εις την προσευχήν
Δια την προσευχήν εδόθησαν εις ημάς οι ναοί, και εν αυτοίς αι ακολουθίαι τελούνται δια βιβλίων Αλλ’ ούτε τον ναόν ούτε και τα βιβλία είναι δυνατόν να έχης πάντοτε μετά σου· η εσωτερική όμως προσευχή παντού και πάντοτε είναι μετά σου Εν τοις ναοίς τελούνται αι θείαι ακολουθίαι, και το Πνεύμα του Θεού κατοικεί εν αυτοίς, αλλ’ η ψυχή είναι ο καλύτερος ναός του Θεού, και όστις προσεύχεται εσωτερικώς, δι’ εκείνον όλος ο κόσμος εγένετο ναός του Θεού Τούτο όμως δεν είναι δια πάντας
Πολλοί προσεύχονται προφορικώς ή αγαπούν να προσεύχωνται δια βιβλίων· και τούτο είναι καλόν, και ο Κύριος δέχεται την προσευχήν και σπλαγχνίζεται αυτούς Εάν όμως προσεύχηται τις εις τον Κύριον και σκέπτηται άλλα τινα, τότε ο Κύριος δεν εισακούει της τοιαύτης προσευχής
Όστις προσεύχεται εκ συνηθείας, δεν έχει αλλαγάς εις την προσευχήν, όστις όμως προσεύχεται θερμώς, υφίσταται πολλάς αλλαγάς κατά την προσευχήν: Διεξάγει μάχην προς τον εχθρόν, μάχην προς εαυτόν, προς τα πάθη, μάχην προς τους ανθρώπους, και εν παντί πρέπει να είναι ανδρείος
Ζήτει την συμβουλήν των εμπείρων, εάν ευρίσκης, και παρακάλει μετά ταπεινώσεως τον Κύριον, και θα δώση εις σε ο Κύριος σύνεσιν εν πάσιν ένεκα της ταπεινώσεως σου
Το Πνεύμα του Θεού μαρτυρεί εν τη ψυχή, εάν η προσευχή ημών είναι ευάρεστος ενώπιον του Κυρίου, και Αυτό το Πνεύμα είναι ευχάριστον εις την
καρδίαν και πλήρες ειρήνης Πρότερον δεν εγνώριζον, εάν εισηκούσθη ή ουχί η
προσευχή μου και εάν είναι δυνατόν να γνωρίζης τούτο και δια ποίου τρόπου
Αι συμφοραί και οι κίνδυνοι πολλούς εδίδαξαν να προσεύχωνται
Επεσκέφθη εμέ εις το κατάστημα στρατιώτης, όστις κατηυθύνετο προς την
Θεσσαλονίκην Η ψυχή μου ηγάπησεν αυτόν και λέγω προς αυτόν:
«Προσεύχου εις τον Κύριον, όπως μειωθούν αι θλίψεις»
Και ούτος απήντησε: «Γνωρίζω να προσεύχωμαι Έμαθον εις τον πόλεμον, ότε ήμην εις τας μάχας Ικέτευον θερμώς τον Κύριον, ίνα παραμείνω ζωντανός Αι σφαίραι έπιπτον, τα βλήματα εξερρηγνύοντο και ολίγοι έμειναν εν τη ζωή Αν και πολλάκις έλαβον μέρος εις την μάχην, ο Κύριος διεφύλαξεν εμέ» Ενώ έλεγε ταύτα, εδείκνυεν ότι προσηύχετο, και εκ της στάσεως του σώματος αυτού εφαίνετο ότι ήτο όλος βεβυθισμένος εν τω Θεώ
Πολλοί αγαπούν να αναγινώσκουν σοβαρά βιβλία, και τούτο είναι καλόν, αλλ’ ανωτέρα πάντων είναι η προσευχή Όστις όμως αναγινώσκει ανωφελή βιβλία ή εφημερίδας, ούτος καταδικάζει την ψυχήν αυτού εις πνευματικόν λιμόν Η ψυχή αυτού πεινά, διότι η αληθινή τροφή και η τέρψις αυτής ευρίσκεται εν τω Θεώ Εν τω Θεώ κρύπτεται και η ζωή και η χαρά και η αγαλλίασις αυτής
Εάν ζητής όπως ο νους σου προσεύχηται ηνωμένος μετά της καρδίας, και δεν επιτυγχάνης τούτου, τότε λέγε την προσευχήν δια του στόματος και κράτει τον νουν εν ταις λέξεσι της προσευχής, ως διδάσκει η «Κλίμαξ» Εν καιρώ ο Κύριος θα δώση εις σε και την καρδιακήν προσευχήν, άνευ λογισμών, και θα προσεύχησαι αβιάστως Τινές έβλαψαν την καρδίαν αυτών, διότι εβιάζοντο να προσεύχωνται δια του νοός εν τη καρδία, και κατέληξαν να μη δύνανται ούτε δια του στόματος να λέγουν την προσευχήν Συ δε γνώριζε την τάξιν της πνευματικής ζωής: Τα χαρίσματα δίδονται εις την απλήν, ταπεινήν, υπήκοον ψυχήν Όστις είναι υπήκοος και εγκρατής εν παντί –εις την τροφήν, την ομιλίαν, τας κινήσεις–, εις αυτόν ο Ίδιος ο Κύριος δίδει την προσευχήν, και αύτη, θεία ενεργεία τελείται εν τη καρδία
Η αδιάλειπτος προσευχή προέρχεται εκ της αγάπης και απόλλυται εξ αιτίας της κατακρίσεως, της αργολογίας και της ακρατείας Όστις αγαπά τον Θεόν, εκείνος δύναται να σκέπτηται Αυτόν ημέρας και νυκτός, διότι την αγάπην προς τον Θεόν ουδεμία εργασία παρεμποδίζει Οι Απόστολοι ηγάπων τον Κύριον, και ο κόσμος δεν απετέλει εμπόδιον δια την αγάπην αυτήν, καίτοι ενεθυμούντο τον κόσμον και προσηύχοντο δι’ αυτόν και εκήρυττον Εις τον Μέγαν Αρσένιον ελέχθη: «Φεύγε τους ανθρώπους» Και όμως το Πνεύμα του Θεού και εν τη ερήμω διδάσκει να προσευχώμεθα δια τους ανθρώπους και δι’ άπαντα τον κόσμον
Εν τω κόσμω τούτω έκαστος έχει το λειτούργημα αυτού: Ο είς βασιλεύς, ο άλλος πατριάρχης, ή μάγειρος, ή σιδηρουργός, ή διδάσκαλος, αλλ’ ο Κύριος αγαπά πάντας, και μεγαλύτερον βραβείον θα δοθή εις εκείνον, όστις αγαπά πλείον τον Κύριον Ο Κύριος έδωκεν εις ημάς την εντολήν να αγαπώμεν τον Θεόν εξ όλης της καρδίας και εξ όλης της διανοίας και εξ όλης της ψυχής Αλλ’ άνευ προσευχής πώς είναι δυνατόν να αγαπάς; Δια τούτο ο νους και η καρδία του ανθρώπου οφείλουν πάντοτε να είναι ελεύθεροι δια προσευχήν
Όταν αγαπάς τινα, θέλεις να σκέπτησαι αυτόν, να ομιλής δι’ αυτόν, να
είσαι μετ’ αυτού Τον Κύριον αγαπά η ψυχή ως Πατέρα και Δημιουργόν, και παρίσταται ενώπιον Αυτού εν φόβω και αγάπη: Εν φόβω, διότι είναι ο Κύριος, εν αγάπη, διότι η ψυχή γνωρίζει Αυτόν ως Πατέρα πλήρη ελέους, και η χάρις Αυτού είναι γλυκυτέρα παντός άλλου
Εγώ εγνώρισα ότι η προσευχή είναι εύκολος, επειδή βοηθεί η χάρις του Θεού Ο Κύριος αγαπά ημάς υπερβαλλόντως, και δια της προσευχής καταξιοί ημάς να συνομιλώμεν μετ’ Αυτού και να μετανοώμεν και να δοξολογώμεν Αυτόν
Αδυνατώ να περιγράψω οπόσον πολύ αγαπά ημάς ο Κύριος Δια του
Πνεύματος του Αγίου γνωρίζεται η αγάπη αύτη, και η ψυχή του προσευχομένου γνωρίζει το Άγιον Πνεύμα
Λέγουν τινές ότι εκ της προσευχής προέρχεται πλάνη Τούτο είναι σφάλμα Η πλάνη προέρχεται εκ της αυθαιρεσίας και ουχί εκ της προσευχής Πάντες οι άγιοι προσηύχοντο πολύ και προέτρεπον τους άλλους εις προσευχήν Η προσευχή είναι το κάλλιστον έργον δια την ψυχήν Δια της προσευχής ερχόμεθα προς τον Θεόν, δια της προσευχής ζητείται η ταπείνωσις, η υπομονή και παν αγαθόν Όστις ομιλεί εναντίον της προσευχής, είναι φανερόν ότι ουδέποτε εγεύθη πόσον αγαθός είναι ο Κύριος και πόσον πολύ αγαπά ημάς Εκ του Θεού ουδέν κακόν προέρχεται Πάντες οι άγιοι προσηύχοντο αδιαλείπτως· ούτε και δι’ έν δευτερόλεπτον δεν έμενον άνευ προσευχής
Η ψυχή, απολέσασα την ταπείνωσιν, στερείται συγχρόνως και της χάριτος και της προς τον Θεόν αγάπης, και τότε σβέννυται η διάπυρος προσευχή Όταν όμως η ψυχή αποκτήση την ταπείνωσιν και αναπαυθή εκ των παθών, τότε ο Κύριος θα δώση εις αυτήν την χάριν Αυτού και μετά θερμών δακρύων θα προσεύχηται αύτη και δια τοςυ εχθρούς, ως δι’ εαυτήν, αλλά και δι’ όλον τον κόσμον
Γ’ ΠΕΡΙ ΤΑΠΕΙΝΩΣΕΩΣ
Ολίγοι γέροντες υπάρχουν σήμερον, οίτινες γνωρίζουν την αγάπην του Κυρίου δι’ ημάς και γνωρίζουν τον αγώνα προς τους εχθρούς και ότι τελείως νικώνται οι εχθροί μόνον δια της κατά Χριστόν ταπεινώσεως
Ο Κύριος τοσούτον αγαπά τον άνθρωπον, ώστε εκχέει επ’ αυτόν τας δωρεάς του Αγίου Πνεύματος, αλλά μέχρις ότου μάθη η ψυχή να φυλάττη την χάριν, θα βασανίζηται επί πολύ
Τον πρώτον χρόνον μετά την λήψιν του Αγίου Πνεύματος εσκέφθην: Ο Κύριος συνεχώρησεν εις εμέ τας αμαρτίας μου· η χάρις μαρτυρεί τούτο εν εμοί Λοιπόν, ποίαν ανάγκην έχω εισέτι; Δεν πρέπει όμως να σκεπτώμεθα ούτως Καίτοι συγχωρούνται εις ημάς αι αμαρτίαι, πρέπει εν τούτοις καθ’ όλην την διάρκειαν της ζωής ημών να φυλάττωμεν την συντριβήν καρδίας Εγώ δεν εγνώριζον τούτο και έπαυσα να είμαι συντετριμμένος, και πολλά έπαθον υπό των διαμόνων Ηπόρουν δε τί συμβαίνει μετ’ εμού: Η ψυχή μου γνωρίζει τον Κύριον και την αγάπην Αυτού· πώς τότε έρχονται εις εμέ κακοί λογισμοί; Αλλ’ ο Κύριος εσπλαγχνίσθη επ’ εμοί και με εδίδαξεν ο Ίδιος πώς πρέπει να ταπεινούμαι: «Κράτει τον νουν σου εις τον άδην, και μη απελπίζου» Ούτω νικώνται οι εχθροί Όταν όμως ο νους μου εκπίπτη της μνήμης του πυρός του άδου, τότε οι λογισμοί αποκτούν εκ νέου δύναμιν
Όστις απώλεσε την χάριν, ως εγώ, ούτος ας πολεμή γενναίως προς τους δαίμονας Γνώριζε ότι συ ο ίδιος είσαι ο ένοχος: Έπεσες εις την υπερηφανίαν και την κενοδοξίαν, και ο Κύριος, πλήρης ελέους, δίδει εις σε να μάθης τί σημαίνει να είσαι εν Αγίω Πνεύματι και τί σημαίνει να ευρίσκησαι εις πάλην προς τους δαίμονας Ούτως, η ψυχή βλέπουσα εκ πείρας το ολέθριον της υπερηφανίας, φεύγει την κενοδοξίαν και τους ανθρωπίνους επαίνους και αποδιώκει τους υπερηφάνους λογισμούς Τότε άρχεται η ψυχή να υγιαίνη, και διδάσκεται να φυλάττη την χάριν Πώς να εννοήσης εάν η ψυχή είναι υγιής ή ασθενής; Η ασθενής ψυχή είναι υπεροπτική, η υγιής όμως αγαπά την ταπείνωσιν, ως εδίδαξεν αυτήν το Άγιον Πνεύμα, και εάν δεν γνωρίζη εισέτι ταύτην την θείαν ταπείνωσιν, τότε ας θεωρή εαυτήν ως χείρονα πάντων
Η ταπεινή ψυχή, και εάν καθ’ εκάστην αναβιβάζη αυτήν ο Κύριος εις τον ουρανόν και δεικνύη εις αυτήν την αγάπην των Σεραφίμ και των Χερουβίμ και πάντων των Αγίων και πάσαν την ουράνιον δόξαν, δια της οποίας Ούτος περιβάλλεται, και τότε εισέτι δεδιδαγμένη εκ πείρας θα λέγη: «Συ, Κύριε, δεικνύεις εις εμέ την δόξαν Σου, διότι αγαπάς το πλάσμα Σου Αλλ’ εις εμέ δος δάκρυα κατανύξεως και την δύναμιν να Σε ευχαριστώ Εις Σε μεν πρέπει δόξα εν ουρανώ και επί γης, εις εμέ δε αρμόζουν δάκρυα δια τας αμαρτίας μου» Αλλέως αδύνατον είναι να φυλάξης την χάριν του Αγίου Πνεύματος, την οποίαν δίδει ο Κύριος δωρεάν, κατά το έλεος Αυτού
Ο Κύριος ελυπήθη εμέ πολύ και έδωκεν εις εμέ να εννοήσω ότι πρέπει να κλαίω καθ’ όλην μου την ζωήν Τοιαύτη είναι η οδός του Κυρίου Και ιδού γράφω νυν φειδόμενος εκείνων των ανθρώπων, οίτινες, ως και εγώ, είναι υπερήφανοι και ως εκ τούτου πάσχουν Γράφω, ίνα μάθουν την ταπείνωσιν και εύρουν την εν τω Θεώ ανάπαυσιν
Λέγουν τινές ότι τούτο ήτο «τω καιρώ εκείνω», νυν δε πάντα ταύτα απηρχαιώθησαν Όμως παρά τω Κυρίω ουδέν μειούται ποτε, ουδέ μεταβάλλεται, αλλά μόνον ημείς αλλοιούμεθα, γινόμεθα κακοί και ούτω στερούμεθα της χάριτος Εις τους εκζητούντας όμως αυτήν ο Κύριος δίδει το παν, ουχί διότι είμεθα άξιοι, αλλά διότι ο Κύριος είναι ελεήμων και αγαπά ημάς
Γράφω περί τούτου, διότι η ψυχή μου γνωρίζει τον Κύριον
Να μάθη τις την κατά Χριστόν ταπείνωσιν είναι αγαθόν μέγα Δι’ αυτής γίνεται εύκολος και ευχάριστος η ζωή, και το παν αποβαίνει προσφιλές εις την καρδίαν Μόνον εις τους ταπεινούς εμφανίζεται ο Κύριος εν Πνεύματι Αγίω, και εάν δεν ταπεινωθώμεν, δεν θα ίδωμεν τον Θεόν Η ταπείνωσις είναι το φως, εν ώ δυνάμεθα να ίδωμεν τον Θεόν‐Φως, ως ψάλλεται: «Εν τω φωτί Σου οψόμεθα φως»
Ο Κύριος εδίδαξεν εμέ να κρατώ τον νουν μου εις τον άδην και να μη
απελπίζωμαι, και κατ’ αυτόν τον τρόπον ταπεινούται η ψυχή μου, αλλά τούτο δεν είναι εισέτι εκείνη η αληθινή κατά Χριστόν ταπείνωσις, ήτις είναι ανεκδιήγητος Όταν οδεύη η ψυχή προς τον Θεόν, κατέχεται υπό φόβου· ευθύς όμως ως ίδη τον Κύριον, εκ του κάλλους της δόξης Αυτού αφάτως χαίρει και εκ της αγάπης του Θεού και της γλυκύτητος του Αγίου Πνεύματος επιλανθάνεται εντελώς των επιγείων Τοιούτος είναι ο παράδεισος του Κυρίου Οι πάντες θα είναι εν αγάπη, και εκ της κατά Χριστόν ταπεινώσεως πάντες θα χαίρουν να βλέπουν τους άλλους ανωτέρους αυτών Η ταπείνωσις του Χριστού ενοικεί εις τους ελαχίστους, και ούτοι χαίρουν, διότι είναι ελάχιστοι Ούτως έδωκεν εις εμέ ο Κύριος να εννοήσω
Ώ, προσευχήθητε δι’ εμέ πάντες οι Άγιοι, ίνα μάθη η ψυχή μου την
ταπείνωσιν του Χριστού Διψά η ψυχή μου αυτήν, αλλά δεν δύναμαι να αποκτήσω ταύτην και μετά δακρύων ζητώ αυτήν, ως το παιδίον αναζητεί την μητέρα αυτού, όταν «στερήται» αυτής
«Πού είσαι, Κύριε μου; Εκρύβης από της ψυχής μου και μετά δακρύων Σε ζητώ
»Κύριε, δος μοι την δύναμιν να ταπεινωθώ ενώπιον του μεγαλείου Σου
»Κύριε, Σοι πρέπει δόξα εν τοις ουρανοίς και επί της γης, εις εμέ δε, το
μικρόν πλάσμα Σου, δος το ταπεινόν Σου πνεύμα
»Σε ικετεύω, Κύριε Αγαθέ, επίβλεψον επ’ εμέ εξ ύψους της δόξης Σου και δος μοι την δύναμιν να Σε δοξολογώ ημέρας και νυκτός, διότι η ψυχή μου Σε ηγάπησε δια του Αγίου Πνεύματος και εκλείπω δια Σε και μετά δακρύων Σε ζητώ
»Κύριε, δος εις ημάς Πνεύμα Άγιον Εν Αυτώ θα Σε δοξάζωμεν ημέρας και νυκτός, διότι η σάρξ ημών είναι ασθενής, το Πνεύμα Σου όμως πρόθυμον, και δίδει εις την ψυχήν την δύναμιν να δουλεύη εις Σε αβιάστως, και στερεοί τον νουν εν τη αγάπη Σου, και αναπαύει αυτόν εν Σοι αναπαύσει τελεία, και ουδέν πλέον θέλει να σκέπτηται ει μη την αγάπην Σου
Κύριε, Ελεήμον, το ασθενές πνεύμα μου δεν δύναται να έλθη προς Σε, και
δια τούτο καλώ Σε ως ο Άβγαρος ο βασιλεύς: Ελθέ και ίασαί με από των πληγών των αμαρτωλών μου λογισμών και θα Σε αινώ ημέρας και νυκτός και θα Σε κηρύττω εις τους ανθρώπους, ίνα Σε γνωρίσουν πάντες οι λαοί, διότι Συ, Κύριε, ως και πριν, ποιείς θαυμάσια, συγχωρείς αμαρτίας και αγιάζεις και ζωοποιείς»
Υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ του πλέον απλού ανθρώπου, όστις Πνεύματι Αγίω εγνώρισε τον Κύριον, και του ανθρώπου όστις, καίτοι είναι πολύ σπουδαίος, δεν εγνώρισεν όμως την χάριν του Αγίου Πνεύματος
Υπάρχει μεγάλη διαφορά, αφ’ ενός μεν να πιστεύης απλώς ότι ο Θεός
υπάρχει και να αναγνωρίζης Αυτόν εκ της φύσεως ή εκ της Γραφής, αφ’ ετέρου δε να γνωρίσης τον Κύριον Πνεύματι Αγίω
Το πνεύμα εκείνου, όστις εγνώρισε τον Κύριον δια Πνεύματος Αγίου, καίεται ημέρας και νυκτός εκ της αγάπης του Θεού και η ψυχή αυτού εις ουδέν γήϊνον δύναται να προσκολληθή
Ψυχή, ήτις δεν εγεύθη της γλυκύτητος του Αγίου Πνεύματος, χαίρει εκ της
κενοδοξίας της κοσμικής δόξης ή του πλούτου ή της εξουσίας Ψυχή όμως ήτις εγνώρισεν εν Πνεύματι Αγίω τον Κύριον, επιθυμεί μόνον τον Κύριον, τα δε πλούτη και την δόξαν του κόσμου τούτου εις ουδέν λογίζεται
Ψυχή, ήτις εγεύθη του Αγίου Πνεύματος, διακρίνει τα πνευματικά φαινόμενα εκ της γεύσεως Λέγει η Γραφή: «Γεύσασθε και ίδετε ότι χρηστός ο Κύριος» (Ψαλμ λγ’ ) Ως ο Δαβίδ εκ πείρας εγνώρισεν, ούτω και άχρι του νυν ο Κύριος δίδει εις τους δούλους Αυτού να γνωρίσουν εκ πείρας την αγαθότητα Αυτού, και Αυτός θα διδάσκη τους δούλους Αυτού έως της συντελείας του αιώνος
Όστις εγνώρισε τον Θεόν Πνεύματι Αγίω, ούτος έμαθεν απ’ Εκείνου την ταπείνωσιν, και εξωμοιώθη προς τον Διδάσκαλον αυτού, τον Χριστόν, τον Υιόν του Θεού, και εγένετο όμοιος Αυτώ
«Κύριε, αξίωσον ημάς της δωρεάς της αγίας Σου ταπεινώσεως
»Κύριε, δωρεάν δος ημίν το ταπεινόν Σου Άγιον Πνεύμα, ως δωρεάν ήλθες, ίνα σώσης τους ανθρώπους και αναβιβάσης αυτούς εις τον ουρανόν, όπως θεωρούν την δόξαν Σου»
Ώ, η κατά Χριστόν ταπείνωσις! Σε γνωρίζω, αλλά αδυνατώ να Σε
αποκτήσω Οι καρποί σου είναι γλυκείς, διότι δεν είναι εκ του κόσμου τούτου
Όταν η ακηδία παραλύη την ψυχήν, τότε πώς να ανάψης εν αυτή το πυρ, ίνα καίηται εξ αγάπης ανά πάσαν ώραν; Το πυρ τούτο εκ του Θεού προέρχεται και ο Κύριος ήλθεν επί της γης, ίνα δώση εις ημάς αυτό το πυρ της χάριτος του Αγίου Πνεύματος· και όστις έμαθε την ταπείνωσιν, εκείνος έχει τούτο διαρκώς, διότι ο Κύριος εις τους ταπεινούς δίδει την χάριν Αυτού
Πολλούς κόπους πρέπει να υπομείνης και πολλά δάκρυα πρέπει να χύσης, ίνα διατηρήσης το κατά Χριστόν τεταπεινωμένον πνεύμα Άνευ δε τούτου σβέννυται εν τη ψυχή το φως της ζωής και αύτη αποθνήσκει
Είναι δυνατόν εν ολίγω χρόνω να αποξηράνης το σώμα δια της νηστείας,
αλλά να ταπεινώσης την ψυχήν ούτως, ώστε συνεχώς να διαμένη ταπεινή, ούτε εύκολον είναι ούτε συντόμως έρχεται Η Οσία Μαρία η Αιγυπτία δεκαεπτά χρόνους επάλαιε προς τα πάθη, ως προς άγρια θηρία, και μόνον τότε εύρεν ανάπαυσιν Και όμως το σώμα αυτής εξηράνθη εις ολίγον χρόνον, επειδή εν τη ερήμω δεν υπάρχει πολλή τροφή
Επωρώθημεν εντελώς και δεν εννοούμεν πλέον αν υπάρχη η κατά Χριστόν ταπείνωσις και αγάπη Βεβαίως η ταπείνωσις, ως και η αγάπη, γίνεται γνωστή μόνον δια της χάριτος του Αγίου Πνεύματος, αλλ’ ημείς δεν σκεπτόμεθα ότι είναι δυνατόν να ελκύσωμεν αυτήν προς ημάς Δια τούτο πρέπει να ποθήσωμεν αυτήν μεθ’ όλης της ψυχής ημών Αλλά πώς να ποθήσω εκείνο, όπερ ουδόλως γνωρίζω; Πάντες γνωρίζομεν ταύτην, έστω και ολίγον, διότι το Άγιον Πνεύμα κινεί πάσαν ψυχήν εις την αναζήτησιν του Θεού
Ώ, πόσον πρέπει να ικετεύωμεν τον Κύριον, ίνα δώση εις την ψυχήν το ταπεινόν Άγιον Πνεύμα! Η ταπεινή ψυχή έχει μεγάλην ανάπαυσιν, η υπερήφανος όμως βασανίζει η ιδία εαυτήν Ο υπερήφανος δεν γνωρίζει την αγάπην του Θεού και ευρίσκεται μακράν Αυτού Υπερηφανεύεται ότι είναι πλούσιος ή επιστήμων ή ένδοξος, αλλά δεν γνωρίζει το έσχατον της πενίας και της απωλείας αυτού, διότι τον Θεόν δεν εγνώρισεν Όστις όμως αγωνίζεται κατά της υπερηφανίας, εις αυτόν ο Κύριος γίνεται βοηθός, ίνα νικήση τούτο το πάθος
Ο Κύριος είπε: «Μάθετε απ’ Εμού ότι πράος ειμι και ταπεινός τη καρδία» Τούτο νοσταλγεί η ψυχή μου ημέρας και νυκτός, και ικετεύω τον Θεόν και όλον τον ουρανόν των Αγίων, και πάντας υμάς, όσοι έχετε γνωρίσει την ταπείνωσιν του Χριστού, προσευχηθήτε δι’ εμέ, ίνα έλθη επ’ εμέ το πνεύμα της χριστομιμήτου ταπεινώσεως, όπερ μέρχι δακρύων ποθεί η ψυχή μου
Δέσποτα Πολυέλεε, δος ημίν πνεύμα ταπεινώσεως, ίνα εύρουν αι ψυχαί
ημών ανάπαυσιν εν Σοι
Υπεραγία Μήτερ του Κυρίου, εξαίτησον, Ελεούσα, δι’ ημάς τεταπεινωμένον πνεύμα
Πάντες Υμείς οι Άγιοι, οι ζώντες εν ουρανοίς και ορώντες την δόξαν του Κυρίου και ευφραινόμενοι τω Πνεύματι, πρεσβεύσατε, όπως και ημείς γενώμεθα μεθ’ Υμών
Έλκεται η ψυχή μου να ίδη τον Κύριον, και διψά δι’ Αυτόν εν ταπεινώσει,
αναξία ούσα τοιούτου αγαθού
Ελεήμον Κύριε, δια του Αγίου Πνεύματος, δίδαξον ημάς την ταπείνωσιν
Σου
Η υπερηφανία παρεμποδίζει την ψυχήν να εισέλθη εις την οδόν της πίστεως Εις τον άπιστον δίδω αυτήν την συμβουλήν Ας είπη: «Κύριε, εάν υπάρχης, φώτισον με, και θα Σε υπηρετήσω μεθ’ όλης της καρδίας μου και όλης της ψυχής μου» Και εκ της ταπεινής αυτής σκέψεως και προθυμίας προς υπηρεσίαν του Θεού, ο Κύριος οπωσδήποτε θα φωτίση Δεν πρέπει όμως να λέγη:
«Εάν υπάρχης, τότε παίδευσόν με», διότι, εάν έλθη η τιμωρία, είναι δυνατόν
να μη εύρης δυνάμεις να ευχαριστήσης τον Θεόν και να προσφέρης μετάνοιαν
Και όταν ο Κύριος σε φωτίση, τότε η ψυχή σου θα αισθανθή τον Κύριον, θα αισθανθή ότι ο Κύριος συνεχώρησεν αυτήν και αγαπά αυτήν Και θα μάθης τούτο εκ πείρας, και η χάρις του Αγίου Πνεύματος θα μαρτυρή εν τη ψυχή την σωτηρίαν, και θα θέλης τότε να κράζης εις όλον τον κόσμον: «Οπόσον πολύ αγαπά ημάς ο Κύριος»!
Ο Απόστολος Παύλος, έως ότου δεν εγνώριζε τον Κύριον, εδίωκεν Αυτόν, ότε όμως εγνώρισεν Αυτόν, περιήλθεν όλην την οικουμένην κηρύττων τον Χριστόν
Ίνα σωθής, είναι ανάγκη να ταπεινωθής, διότι τον υπερήφανον και αν θέσης δια της βίας εις τον παράδεισον, και εκεί δεν θα εύρη ανάπαυσιν και δεν θα είναι ηυχαριστημένος, αλλά θα λέγη: «Δια τί δεν είμαι εγώ εν τη πρώτη θέση»; Η ταπεινή όμως ψυχή είναι πλήρης αγάπης και δεν ζητεί πρωτεία, αλλ’ επιθυμεί δι’ άπαντας το αγαθόν και είναι ηυχαριστημένη εν πάσιν
Ο κενόδοξος ή φοβείται τους δαίμονας ή εξομοιούται προς αυτούς Δεν πρέπει όμως να φοβώμεθα τους δαίμονας, αλλά την κενοδοξίαν και την υπερηφανίαν, διότι προξενούν εις ημάς την απώλειαν της χάριτος
Όστις συνομιλεί μετά των δαιμόνων, ούτος μιαίνει τον νουν αυτού όστις δε εμμένει εν τη προσευχή, έχει τον νουν πεφωτισμένον εκ του Κυρίου
Ο Κύριος αγαπά ημάς πολύ, αλλ’ εν τούτοις ημείς πίπτομεν εις τας αμαρτίας, διότι δεν έχομεν ταπείνωσιν Ίνα διαφυλάξης την ταπείνωσιν, πρέπει να νεκρώσης την σάρκα και να δεχθής το Πνεύμα του Χριστού Οι Άγιοι είχον ισχυρόν πόλεμον προς τους δαίμονας και ενίκησαν δια της ταπεινώσεως, της προσευχής και της νηστείας
Όστις εταπείνωσεν εαυτόν, ούτος ενίκησε τους εχθρούς
Τί πρέπει να πράξη τις, ίνα έχη ειρήνην εν τη ψυχή και τω σώματι;
Πρέπει να αγαπά όλους τους ανθρώπους ως εαυτόν, και να είναι καθ’ εκάστην ώραν έτοιμος δια τον θάνατον Όταν η ψυχή ενθυμήται τον θάνατον, έρχεται εις ταπείνωσιν, παραδίδεται όλη εις το θέλημα του Θεού και επιθυμεί να είναι εν ειρήνη μετά πάντων και να αγαπά τους πάντας
Όταν έλθη εις την ψυχήν η ειρήνη του Χριστού, αύτη είναι ηυχαριστημένη να κάθηται, ως ο Ιώβ, επί της κοπρίας, τους δε άλλους να βλέπη εις δόξαν, και χαίρει η ψυχή, διότι είναι ελαχίστη πάντων Το μυστήριον της κατά Χριστόν αγίας ταπεινώσεως είναι μέγα και άρρητον Εξ αγάπης η ψυχή επιθυμεί δι’ έκαστον άνθρωπον πλείονα αγαθά ή δι’ εαυτήν, και χαίρει, όταν βλέπη τους άλλους ότι είναι ευτυχέστεροι αυτής, και θλίβεται, όταν βλέπη αυτούς να βασανίζωνται
Ώ, προσευχήθητε δι’ εμέ πάντες οι Άγιοι και πάντες οι λαοί, ίναι έλθη επ’
εμέ η κατά Χριστόν αγία ταπείνωσις
Ο Κύριος αγαπά τους ανθρώπους, παραχωρεί εν τούτοις τας θλίψεις, ίνα γνωρίσουν την αδυναμίαν αυτών και ταπεινωθούν, και ένεκα της ταπεινώσεως
λάβουν το Άγιον Πνεύμα Δια του Αγίου Πνεύματος τα πάντα αποβαίνουν
ωραία, ευφρόσυνα, υπέροχα
Εάν τις πτωχός και άρρωστος πάσχη πολύ, αλλά δεν ταπεινούται, τότε υποφέρει άνευ ωφελείας Όστις όμως ταπεινωθή, θα είναι ικανοποιημένος υπό οιασδήποτε συνθήκας, διότι ο Κύριος θα είναι ο πλούτος και η χαρά αυτού, και πάντες οι άνθρωποι θα θαυμάζουν το κάλλος της ψυχής αυτού
Λέγεις: Έχω πολλάς δυστυχίας Εγώ θα είπω εις σε, ή μάλλον Αυτός ο Κύριος λέγει: Ταπείνωσον σεαυτόν και θα ίδης ότι πάσαι αι δυστυχίαι σου θα μετατραπούν εις ανάπαυσιν, ώστε συ ο ίδιος έκπληκτος θα λέγης: Δια τί λοιπόν προηγουμένως εβασανιζόμην τοσούτον και εθλιβόμην; Νυν δε χαίρεις, διότι εταπεινώθης και ήλθεν η χάρις του Θεού Νυν, αν και μόνον συ παραμείνης πτωχός εν τω κόσμω, η χαρά δεν θα σε εγκαταλείψη, διότι εδέχθης εν τη ψυχή σου εκείνην την ειρήνην, περί της οποίας ο Κύριος είπεν: «Ειρήνην την Εμήν δίδωμι υμίν» Ούτως εις πάσαν ταπεινήν ψυχήν ο Κύριος δίδει την υπέρ πάντα νουν ειρήνην Αυτού
Η ψυχή του ταπεινού ομοιάζει προς πέλαγος
Ρίψον εις το πέλαγος πέτραν· επ’ ελάχιστον θα διαταράξη αύτη την επιφάνειαν και αμέσως θα βυθισθή εις τα βάθη
Ούτω καταβυθίζονται αι θλίψεις εν τη καρδία το ταπεινού, διότι η δύναμις του Κυρίου είναι μετ’ αυτού
Πού είναι το κατάλυμα σου, ταπεινή ψυχή; Και ποίος κατοικεί εν σοι; Και προς τί να σε ομοιώσω;
Συ καίεις λαμπρώς ως ο ήλιος και δεν κατακαίεσαι, αλλά πάντας θερμαίνεις δια της φλογός σου
Εις σε ανήκει η γη των πραέων, κατά τον λόγον του Κυρίου
Συ ομοιάζεις προς ολάνθιστον κήπον, εις το βάθος του οποίου υπάρχει
θαυμαστόν τι σκήνωμα, όπου αγαπά να κατοική ο Κύριος
Σε αγαπούν ο ουρανός και η γη
Σε αγαπούν Απόστολοι, Προφήται, Ιεράρχαι και πάντες οι Άγιοι
Σε αγαπούν Άγγελοι και Αρχάγγελοι, τα Σεραφίμ και τα Χερουβίμ
Σε, την ταπεινήν, αγαπά η Πανάχραντος Μήτηρ του Κυρίου
Σε αγαπά και επί σοι χαίρει ο Κύριος
Ο Κύριος δεν εμφανίζεται εις την υπερήφανον ψυχήν Αύτη, έστω και αν μελετήση όλα τα βιβλία, ποτέ δεν θα γνωρίση τον Κύριον, διότι δια την υπεροψίαν αυτής δεν δίδει εν αυτή χώρον εις την χάριν του Αγίου Πνεύματος, ο δε Κύριος γνωρίζεται μόνον δια του Αγίου Πνεύματος
Οι φωτισθέντες δια του Βαπτίσματος άνθρωποι πιστεύουν εις τον Θεόν, αλλ’ υπάρχουν εισέτι και εκείνοι οίτινες γνωρίζουν Αυτόν Είναι μέγα καλόν να πιστεύης εις τον Θεόν, αλλά να γνωρίζης τον Θεόν είναι μακαριώτερον Και οι πιστεύοντες είναι μακάριοι, ως είπεν ο Κύριος εις τον Θωμάν: Συ είδες Εμέ και
εψηλάφησας και πιστεύεις, αλλά μακάριοι και εκείνοι οίτινες δεν είδον και όμως
πιστεύουν
Εάν ήμεθα ταπεινοί, ο Κύριος κατά την αγάπην Αυτού θα απεκάλυπτεν εις ημάς πάντα τα μυστήρια Αλλ’ η συμφορά ημών είναι ότι δεν είμεθα ταπεινοί· υπερηφανευόμεθα και κενοδοξούμεν δια παν ασήμαντον πράγμα, και ούτω βασανίζομεν και εαυτούς και τους άλλους
Ο Κύριος, καίτοι είναι ελεήμων, όμως εξ αιτίας της υπερηφανίας παραχωρεί να πεινά η ψυχή, εστερημένη ούσα της χάριτος, έως αν μάθη την ταπείνωσιν Εγώ κατέβαινον εις το βάθος της απωλείας δια τας αμαρτίας μου και θα ήμην ήδη προ πολλού εν τω άδη, εάν δεν εσπλαγχνίζετο εμέ ο Κύριος και η Πανάχραντος αγαθή Θεοτόκος Ώ, η ήρεμος, πραεία φωνή Αυτής! Φωνή ουράνιος· τοιαύτην επί γης ουδέποτε θα ακούσωμεν! Και ιδού μετά δακρύων γράφω νυν περί του Ελεήμονος Κυρίου, ως περί οικείου Πατρός Γλυκύς εις την ψυχήν είναι ο Κύριος Της μακαριότητος αυτής εγεύετο ο Αδάμ εν τω παραδείσω, όπου έβλεπεν εναργώς τον Κύριον Και η ψυχή ημών αισθάνεται ότι Αυτός είναι μεθ’ ημών κατά την επαγγελίαν Αυτού: «Ιδού Εγώ μεθ’ υμών ειμι πάσας τας ημέρας, έως της συντελείας του αιώνος» (Ματθ κη’ )
Ο Κύριος είναι μεθ’ ημών! Είναι άρα γε δυνατόν να επιθυμήσωμεν μείζον τούτου; Ο Κύριος έπλασε τον άνθρωπον, ίνα αιωνίως εν Αυτώ ζη και μακαρίζηται Και Αυτός ο Κύριος θέλει να είναι μεθ’ ημών και εν ημίν Ο Κύριος είναι η χαρά και η αγαλλίασις ημών Και όταν δια της υπερηφανίας απομακρυνώμεθα από του Κυρίου, τότε παραδιδόμεθα οι ίδιοι εις το μαρτύριον Πλήξις, ακηδία και λογισμοί πονηροί σπαράττουν ημάς
Κύριε, διόρθωσον ημάς, ως η φιλόστοργος μήτηρ διορθοί τα μικρά αυτής τέκνα Δος εις πάσαν ψυχήν να γνωρίση την χαράν της ελεύσεως Σου και την δύναμιν της αντιλήψεώς Σου Δρόσισον τας καταπεπονημένας ψυχάς του λαού Σου, και δίδαξον πάντας ημάς να Σε γνωρίζωμεν δια Πνεύματος Αγίου Καταθλίβεται η ψυχή του ανθρώπου επί της γης, Κύριε, και δεν δύναται ο νους αυτού να στερεωθή εις Σε, διότι δεν γνωρίζει Σε και την αγαθότητά Σου Ο νους ημών εσκοτίσθη υπό των βιοτικών μεριμνών και δεν δυνάμεθα να κατανοήσωμεν το πλήρωμα της αγάπης Σου Συ φώτισον ημάς Τα πάντα είναι δυνατά εις την ευσπλαγχνίαν Σου Συ είπας, εν τω Αγίω Ευαγγελίω Σου, ότι «οι νεκροί ακούσονται της φωνής του Υιού του Θεού και οι ακούσαντες ζήσονται» Ποίησον και νυν, ίνα αι νεκραί ημών ψυχαί ακούσουν της φωνής Σου και ζήσουν εν χαρά
Ειπέ, Κύριε, εις τον κόσμον «αφέωνται εις πάντας αι αμαρτίαι», και θα αφεθούν
Αγίασον ημάς, Κύριε, και πάντες θα αγιασθούν δια του Πνεύματος Σου
και θα Σε δοξάζουν επί της γης πάντες οι λαοί Σου και θα γίνηται το θέλημα Σου ως εν ουρανώ και επί της γης, διότι παρά Σοι «πάντα δυνατά εστιν»
Ο υπερήφανος φοβείται τας επιπλήξεις, ο ταπεινός όμως ουδόλως Όστις απέκτησε την κατά Χριστόν ταπείνωσιν, ούτος επιθυμεί πάντοτε να μέμφηται εαυτόν· χαίρει εις τας ύβρεις και στενοχωρείται, όταν επαινούν αυτόν Και τούτο όμως δεν είναι ει μη η αρχή της ταπεινώσεως· όταν δε η ψυχή εν
Πνεύματι Αγίω γνωρίση τον Κύριον, πόσον είναι ταπεινός και πράος, τότε βλέπει
εαυτήν ως εσχάτην πάντων και χαίρει να κάθηται «επί της κοπρίας», ως ο Ιώβ, ενδεδυμένην σάκκον, και να βλέπη εν Αγίω Πνεύματι τους άλλους ανθρώπους λαμπρούς και ομοίους προς τον Χριστόν
Είθε να δώση ο Ελεήμων Κύριος εις πάντας να γευθούν της ταπεινώσεως του Χριστού, ήτις είναι ανεκδιήγητος, και τότε η ψυχή ουδέν πλέον θα επιθυμή, αλλά θα ζη αιωνίως εν ταπεινώσει, αγάπη και πραότητι
Κύριε, Σε επιθυμεί η ψυχή μου: Συ απέκρυψας το πρόσωπόν Σου απ’ εμού, και ιδού εταράχθη η ψυχή μου και ποθεί έως θανάτου να Σε ίδη εκ νέου, ότι Συ, Κύριε, είλκυσας την ψυχήν μου Εάν δεν είλκυες εμέ δια της χάριτός Σου, δεν θα ηδυνάμην να Σε νοσταλγώ τοσούτον και να Σε ζητώ μετά δακρύων
Πώς να ζητή και τί να ζητή εκείνος, όστις δεν εγνώρισέ τι και ύστερον δεν απώλεσε τούτο;
Ότε έζων εν τω κόσμω, Σε εσκεπτόμην, ουχί όμως πάντοτε Νυν δε καίεται μέχρι δακρύων το πνεύμα μου εκ της επιθυμίας να Σε ίδη, ώ Φως μου
Συ εδίδαξας εμέ δια της ευσπλαγχνίας Σου Νυν εκρύβης απ’ εμού, ίνα
μάθη η ψυχή μου την ταπείνωσιν, διότε άνευ αυτής δεν δύναται να παραμείνη εν τη ψυχή η χάρις, και ως εκ τούτου βαρεία ακηδία παραλύει την ψυχήν Όταν όμως μάθη η ψυχή την ταπείνωσιν, τότε ούτε ακηδία, ούτε θλίψις πλησιάζουν αυτήν, διότι το Πνεύμα του Θεού χαροποιεί και ευφραίνει αυτήν
Αξιολύπητοι είναι όσοι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τον Θεόν, και πονώ δι’
αυτούς Υπερηφανεύονται, διότι πετούν Αλλά τί το θαυμαστόν περί τούτου; Και τα πετεινά πετούν, αλλά δοξάζουν τον Θεόν Ο άνθρωπος, το κτίσμα του Θεού, εν τούτοις εγκαταλείπει τον Κτίστην Αλλά σκέψου, πώς θα σταθής εις την Φοβεράν Κρίσιν του Θεού, πού θα πορευθής ή πού θα κρυβής από του Προσώπου του Θεού
Πολύ δέομαι του Θεού όπως πάντες σωθήτε και χαίρητε αιωνίως μετά των
Αγγέλων και των Αγίων Και ικετεύω υμάς: Μετανοήσατε και ταπεινώθητε, χαροποιήσατε τον Κύριον, Όστις μετά πόθου και εν ελέει αναμένει υμάς Ο Κύριος εις την ψυχήν, την οποίαν Ούτος ηγάπησε, δίδει συμπάσχουσαν αγάπην δια τον λαόν, ώστε να προσεύχηται υπέρ αυτού μετά δακρύων
Δόξα εις τον Κύριον και εις την ευσπλαγχνίαν Αυτού, Όστις εμφανίζεται εις ημάς τους αμαρτωλούς δούλους Αυτού δια του Αγίου Πνεύματος, και η ψυχή γνωρίζει Αυτόν πλείον ή τον κατά σάρκα πατέρα, διότι και τον οικείον πατέρα βλέπομεν εκτός ημών, ενώ το Άγιον Πνεύμα διαπερά όλην την ψυχήν και τον νουν και το σώμα
Μακαρία η ταπεινή ψυχή, αγαπά αυτήν ο Κύριος
Τους ταπεινούς αγίους μακαρίζουν ο ουρανός και η γη, και ο Κύριος δίδει εις αυτούς την δόξαν να είναι μετ’ Αυτού: «Όπου Εγώ ειμι, εκεί και ο διάκονος ο Εμός έσται»
Ανωτέρα πάντων εις την ταπείνωσιν είναι η Παναγία Μήτηρ του Θεού
Ένεκα τούτου μακαρίζουν Αυτήν πάσαι αι γενεαί της γης και διακονούν Αυτήν
πάσαι αι δυνάμεις των ουρανών Και Αυτήν την Μητέρα Αυτού ο Κύριος έδωκεν
εις αντίληψιν και βοήθειαν ημών
Ουδέν ανώτερον υπάρχει της εν ταπεινώσει και αγάπη ζωής Εν αυτή επκρατεί εις την ψυχήν ειρήνη μεγάλη και δεν υπεραίρεται του αδελφού Εάν αγαπώμεν τους εχθρούς, τότε εν τη ψυχή δεν θα υπάρχη τόπος δια την υπερηφανίαν, διότι εις την κατά Χριστόν αγάπην ξένον και αλλότριον είναι η υπεροψία Η υπερηφανία, ως πυρ, κατακαίει παν το αγαθόν· η κατά Χριστόν ταπείνωσις όμως είναι γλυκεία και απερίγραπτος Και εάν εγνώριζον τούτο οι άνθρωποι, τότε πάσα η γη θα εμαθήτευεν εις την επιστήμην αυτήν Εγώ εν όλη μου τη ζωή, ημέρας και νυκτός, μελετώ αυτήν, και δεν δύναμαι να κατακτήσω αυτήν Η ψυχή μου διαρκώς σκέπτεται: Δεν επέτυχον έτι του ποθουμένου, και δεν είναι δυνατόν να αναπαυθώ, αλλά ταπεινώς παρακαλώ υμάς, αδελφοί, όσοι γνωρίζετε την αγάπην του Χριστού, προσευχήθητε δι’ εμέ, ίνα ρυσθώ από του υπερηφάνου πνεύματος, ίνα σκηνώση εν εμοί η ταπείνωσις του Χριστού
Υπάρχουν πολλά είδη ταπεινώσεως Ο είς είναι υπήκοος και εις πάντα μέμφεται εαυτόν, και τούτο είναι ταπείνωσις Ο άλλος μετανοεί δια τας αμαρτίας αυτού και θεωρεί εαυτόν ως βδέλυγμα ενώπιον του Κυρίου, και τούτο είναι ταπείνωσις Αλλά άλλην ταπείνωσιν έχει εκείνος, όστις εγνώρισεν εν Πνεύματι Αγίω τον Κύριον· εκείνος έχει άλλην γνώσιν και άλλην γεύσιν
Όταν ίδη η ψυχή εν Αγίω Πνεύματι τον Κύριον, πόσον είναι πράος και ταπεινός, τότε και αύτη η ιδία ταπεινούται έως τέλους Και η ταπείνωσις αύτη είναι εντελώς ιδιαιτέρα, και ουδείς δύναται να περιγράψη αυτήν, και γνωρίζεται μόνον δια του Αγίου Πνεύματος Εάν οι άνθρωποι εγνώριζον εν Αγίω Πνεύματι οποίος είναι ο Κύριος ημών, τότε οι πάντες θα ήλλασσον: Οι πλούσιοι θα εγκατέλειπον τα πλούτη αυτών, οι επιστήμονες τας επιστήμας αυτών, οι κυβερνήται την δόξαν και την εξουσίαν αυτών, και οι πάντες θα εταπεινούντο και θα έζων εν μεγάλη ειρήνη και αγάπη, και επί της γης θα εβασίλευε χαρά μεγάλη
Όταν η ψυχή παραδοθή εις το θέλημα του Θεού, τότε ουδέν έχει πλέον εν τω νοΐ, ει μη μόνον τον Κύριον Και παρίσταται η ψυχή μετά καθαρού νοός ενώπιον του Θεού
Ώ Κύριε, δίδαξον ημάς δια του Πνεύματος Σου του Αγίου να είμεθα υπήκοοι, εγκρατείς Δος ημίν το πνεύμα της αδαμιαίας μετανοίας και δάκρυα δια τας αμαρτίας ημών Δος ημίν όπως αιωνίως Σε ευχαριστώμεν και Σε δοξάζωμεν Συ έδωκας εις ημάς το τίμιον Σώμα και το Αίμα Σου, ίνα ζώμεν αιωνίως μετά Σου και είμεθα εκεί, ένθα Συ μένεις, και ίνα βλέπωμεν την δόξαν Σου
Κύριε, δος να γνωρίσουν οι λαοί όλης της γης πόσον Συ αγαπάς ημάς και ποίαν θαυμαστήν ζωήν δίδεις εις τους πιστεύοντας εις Σε
Δ’ ΠΕΡΙ ΕΙΡΗΝΗΣ
Οι πάντες επιθυμούν την ειρήνην, αλλά δεν γνωρίζουν πώς να επιτύχουν αυτήν Ο Μέγας Παΐσιος κατελήφθη ποτέ υπό θυμού και ικέτευε τον Κύριον να ελευθερώση αυτόν από του πάθους τούτου Ο Κύριος ενεφανίσθη εις αυτόν και είπε: «Παΐσιε, εάν θέλης να μη οργίζησαι, μη επιθύμει ουδέν, μη κρίνης και μη μισήσης ουδένα και θα έχης την ειρήνην» Ούτω, πας άνθρωπος, εάν κόπτη το θέλημα αυτού ενώπιον του Θεού και των ανθρώπων, θα είναι πάντοτε ειρηνικός εν τη ψυχή Όστις όμως αγαπά να ποιή το ίδιον θέλημα, ούτος δεν θα ειρηνεύη
Ψυχή παραδοθείσα εις το θέλημα του Θεού φέρει ευκόλως πάσαν θλίψιν και πάσαν ασθένειαν, διότι και εν τω καιρώ της ασθενείας διαμένει εν τη θεωρία του Θεού και προσεύχεται: «Κύριε, Συ βλέπεις την ασθένειάν μου· Συ γνωρίζεις πόσον αμαρτωλός και αδύνατος είμαι· βοήθησόν μοι, ίνα υπομένω και ευχαριστώ την αγαθότητά Σου» Και ο Κύριος ανακουφίζει τον πόνον, η δε ψυχή αισθάνεται την εγγύτητα του Θεού και μένει ενώπιον του Θεού πλήρης χαράς και ευγνωμοσύνης
Εάν υποστής αποτυχίαν τινά, σκέψου: «Ο Κύριος βλέπει την καρδίαν μου, και αν είναι θέλημα Αυτού, τα πάντα θα είναι προς το καλόν και δι’ εμέ και δια τους άλλους», και ούτως η ψυχή σου θα είναι πάντοτε εν ειρήνη Αλλ’ εάν τις αρχίζη να παραπονήται: «Τούτο δεν έχει καλώς, εκείνο δεν είναι ως πρέπει», τότε εν τη ψυχή αυτού δεν θα υπάρχη ειρήνη, έστω και αν νηστεύη και προσεύχηται πολύ
Οι Απόστολοι ήσαν εξ ολοκλήρου παραδεδομένοι εις το θέλημα του Θεού Ούτω μόνον διαφυλάττεται η ειρήνη Παρομοίως και πάντες οι μεγάλοι άγιοι υπέμειναν πάσας τας θλίψεις, παραδιδόμενοι εις το θέλημα του Θεού
Ο Κύριος αγαπά ημάς και δυνάμεθα να μη φοβώμεθα ουδέν, εκτός της αμαρτίας, διότι ένεκα της αμαρτίας αίρεται η χάρις, άνευ δε της χάριτος του Θεού ο εχθρός παρασύρει την ψυχήν, ως ο άνεμος σύρει τα ξηρά φύλλα ή τον καπνόν
Πρέπει να ενθυμώμεθα σταθερώς ότι οι εχθροί έπεσον εξ υπερηφανίας και δια παντός προσπαθούν να ωθήσουν ημάς εις την ιδίαν πλάνην, και πολλούς ηπάτησαν Ο Κύριος όμως είπε: «Μάθετε απ’ Εμού την πραότητα και την ταπείνωσιν και ευρήσητε ανάπαυσιν εις τας ψυχάς ημών»
«Ώ, Ελεήμον Κύριε, δος ημίν την ειρήνην Σου, ως έδωκας ειρήνην εις του
Αγίους Αποστόλους: “Ειρήνην την Εμήν δίδωμι υμίν”
»Κύριε, δος και εις ημάς να απολαύσωμεν την ειρήνης Σου Οι Άγιοι Απόστολοι έλαβον την ειρήνην Σου και διέχυσαν αυτήν ανά τον κόσμον, και σώζοντες τον λαόν δεν απώλεσαν την ειρήνην του Κυρίου, και αύτη δεν ηλαττώθη εντός αυτών»
Δόξα εις τον Κύριον, διότι αγαπά ημάς και δίδει εις ημάς την ειρήνην
Αυτού και την χάριν του Αγίου Πνεύματος
Πώς να διατηρήσωμεν την ψυχικήν ειρήνην εν μέσω των σκανδάλων των ημερών ημών;
Κρίνοντες κατά την Γραφήν και τον χαρακτήρα του συγχρόνου λαού,
ζώμεν επί των εσχάτων καιρών, και εν τούτοις δέον όπως φυλάξωμεν την
ψυχικήν ειρήνην, άνευ της οποίας ουδείς σώζεται, ως είπεν ο μέγας ευχέτης της
Ρωσικής γης, ο Όσιος Σεραφείμ του Σαρώφ Όσον ούτος έζη, ο Κύριος διεφύλαττε την Ρωσίαν δια των προσευχών αυτού Μετά δε την τελευτήν αυτού εγένετο άλλος στύλος επί της γης έως του ουρανού, ο Πατήρ Ιωάννης της Κρονστάνδης Περί αυτού ας ομιλήσωμεν ολίγον, διότι είναι σύγχρονος ημών και ημείς είδομεν αυτόν προσευχόμενον, τους άλλους όμως δεν είδομεν
Ενθυμούμεθα ότι μετά την Λειτουργίαν, ότε έφερον εις αυτόν την άμαξαν και ούτος επορεύετο να καθίση, περιεκύκλωσεν αυτόν ο λαός, εξαιτούμενος την ευλογίαν αυτού, και εν μέσω εκείνου του συνωστισμού η ψυχή αυτού διέμενεν αδιαλείπτως εν τω Θεώ και δεν διεχέετο, δεν εγκατέλειπεν αυτόν η ειρήνη της ψυχής Πώς άρα γε κατώρθου τούτο; Ιδού το θέμα ημών
Κατώρθου τούτο, επειδή ηγάπα τον λαόν και δεν έπαυε να προσεύχηται δι’
αυτόν:
«Κύριε, δος την ειρήνην Σου εις τον λαόν Σου
»Κύριε, δος εις τους δούλους Σου το Πνεύμα Σου το Άγιον, ίνα θάλπη τας ψυχάς αυτών δια της αγάπης Σου και οδηγή αυτούς εις πάσαν την αλήθειαν και εις παν το αγαθόν
»Κύριε, θέλω ίνα η ειρήνη Σου περιβάλλη όλον τον κόσμον Σου, τον οποίον Συ έως τέλους ηγάπησας, και έδωκας τον Υιόν Σου τον Μονογενή, ίνα σωθή ο κόσμος δι’ Αυτού
»Κύριε, δος εις αυτούς την χάριν Σου, ίνα εν ειρήνη και αγάπη Σε
γνωρίσουν και Σε αγαπήσουν, και αναφωνήσουν ως οι Απόστολοι επί του
Θαβώρ: “Κύριε, καλόν εστιν ημάς ώδε είναι μετά Σου”»
Ούτως αδιαλείπτως προσευχόμενος υπέρ του λαού, διεφύλαττε την ειρήνην της ψυχής, ημείς δε στερούμεθα αυτής, διότι εντός ημών δεν υπάρχει αγάπη δια τον λαόν Οι Άγιοι Απόστολοι και πάντες οι Άγιοι επόθουν την σωτηρίαν του λαού και ευρισκόμενοι εν μέσω των ανθρώπων προσηύχοντο διακαώς υπέρ αυτών Το Άγιον Πνεύμα έδιδεν εις αυτούς την δύναμιν να αγαπούν τον λαόν Και ημείς, εάν δεν αγαπώμεν τον αδελφόν, δεν θα έχωμεν ειρήνην
Ας αναλογισθή τούτο πας άνθρωπος
Δόξα εις τον Κύριον, διότι δεν αφήκεν ημάς ορφανούς, αλλ’ έδωκεν εις ημάς επί γης το Άγιον Πνεύμα Το Πνεύμα το Άγιον διδάσκει εις την ψυχήν άφατον αγάπην προς τον λαόν και ευσπλαγχνίαν προς πάντα πεπλανημένον Ο Πατήρ εσπλαγχνίσθη τα «απολωλότα πρόβατα» και εξαπέστειλε τον Υιόν Αυτού τον Μονογενή, ίνα σώση ταύτα Και το Πνεύμα το Άγιον διδάσκει την αυτήν εσπλαγχνίαν προς τους πεπλανημένους, οίτινες πορεύονται εις τον άδην Όστις δε δεν απέκτησε το Άγιον Πνεύμα, ούτος δεν επιθυμεί να προσεύχηται υπέρ των εχθρών
Ο Όσιος Παΐσιος ο Μέγας προσηύχετο δια τον μαθητήν αυτού, όστις ηρνήθη τον Χριστόν και, ενώ προσηύχετο, ενεφανίσθη εις αυτόν ο Κύριος και είπε: «Παΐσιε, δια ποίον ικετεύεις; Δεν γνωρίζεις ότι ηρνήθη Εμέ»; Αλλ’ ο Όσιος
εσυνέχιζε να λυπήται τον μαθητήν αυτού, και τότε είπεν ο Κύριος: «Παΐσιε,
εξωμοιώθης προς Εμέ κατά την αγάπην»
Ούτως αποκτάται η ειρήνη και εκτός αυτής άλλη οδός δεν υπάρχει
Εάν προσεύχηται τις πολύ και νηστεύη, αλλά δεν έχη αγάπην προς τους
εχθρούς, η ψυχή αυτού δεν δύναται να έχη την ειρήνην Και εγώ δεν θα ηδυνάμην να ομιλώ περί τούτου μετά βεβαιότητος, εάν το Άγιον Πνεύμα δεν εδίδασκεν εις εμέ την αγάπην ταύτην
Ψυχή αμαρτωλός, αιχμάλωτος των παθών, δεν δύναται να έχη ειρήνην και χαράν εν τω Κυρίω, έστω και αν κατέχη πάντα τα πλούτη της γης, έστω και αν βασιλεύη εφ’ όλου του κόσμου Εάν εις τοιούτον βασιλέα, ευθύμως διασκεδάζοντα εις συμπόσιον μετά των πριγκίπων αυτού, καθήμενον επί του θρόνου εν πάση τη δόξη αυτού, ελέγομεν αίφνης, «βασιλεύ, αποθνήσκεις εντός ολίγου», η ψυχή αυτού θα εταράττετο και θα έτρεμεν εκ του φόβου, και θα έβλεπε την αδυναμίαν
Πόσοι όμως υπάρχουν πτωχοί, αλλά πλούσιοι εις την αγάπην προς τον
Θεόν, εις τους οποίους εάν έλεγον, «νυν αποθνήσκεις», θα απεκρίνοντο εν ειρήνη: «Γενηθήτω το θέλημα του Κυρίου Δόξα εις τον Κύριον, διότι εμνήσθη εμού και θέλει να προσλάβη εμέ εκεί, ένθα πρώτος εισήλθεν ο ληστής»
Υπάρχουν πτωχοί οίτινες δεν φοβούνται τον θάνατον, αλλά συναντούν αυτόν εν ειρήνη, ως ο Συμεών ο Θεοδόχος, όστις έψαλλε την ωδήν: «Νυν απολύεις τον δούλον Σου, Δέσποτα, κατά το ρήμα Σου εν ειρήνη»
Οποία ειρήνη υπήρχεν εις την ψυχήν του Δικαίου Συμεών, δύνανται να εννοήσουν μόνον εκείνοι οίτινες απέκτησαν την ειρήνην του Θεού, ή τουλάχιστον έλαβον πείραν αυτής Περί της ειρήνης ταύτης έλεγεν ο Κύριος εις τους μαθητάς Αυτού: «Ειρήνην την Εμήν δίδωμι υμίν» Όστις έχει την ειρήνην ταύτην, ούτος μεταβαίνει εις την αιώνιον ζωήν εν ειρήνη λέγων:
«Δόξα Σοι, Κύριε, ότι νυν έρχομαι προς Σε και αιωνίως εν ειρήνη και αγάπη θα βλέπω το Πρόσωπόν Σου Το ιλαρόν, πράον βλέμμα Σου είλκυσε την ψυχήν μου, και αύτη εκλείπει δια Σε»
Τον αδελφόν πρέπει να συμβουλεύωμεν μετά πραότητος και αγάπης Η ειρήνη απόλλυται, αν η ψυχή κενοδοξή ή υπεραίρηται επί τον αδελφόν, ή κρίνη τινά ή νουθετή άνευ πραότητος και αγάπης Εάν τρώγωμεν πολύ, ή προσευχώμεθα ραθύμως, ή μισώμεν τον αδελφόν, δια πάντα ταύτα σκοτίζεται ο νους και απόλλυται η ειρήνη και η παρρησία προς τον Θεόν
Εάν όμως συνηθίσωμεν να προσευχώμεθα θερμώς υπέρ των εχθρών ημών και αγαπώμεν αυτούς, η ειρήνη θα διαμένη πάντοτε εν ταις καρδίαις ημών
Δεν δύναται η ψυχή να έχη ειρήνην, εάν δεν μελετά εν τω νόμω του Θεού ημέρας και νυκτός, διότι ο νόμος ούτος εγράφη Πνεύματι Θεού, και εκ της Γραφής το Πνεύμα του Θεού μεταβαίνει εις την ψυχήν Η ψυχή αισθάνεται εις τούτο γλυκύτητα και ευχαρίστησιν, και δεν θέλει πλέον να αγαπά τα επίγεια, διότι η αγάπη των επιγείων πραγμάτων ερημοί τον νουν Η ψυχή τότε
καταλαμβάνεται υπό αθυμίας, αγριαίνει και παύει να προσεύχηται Ο δε εχθρός,
βλέπων ότι η ψυχή απεμακρύνθη από του Θεού, σαλεύει αυτήν και ευχερώς συγχύζει τον νουν δια διαφόρων ατάκτων λογισμών, και ούτω διέρχεται πάσαν την ημέραν και δεν δύναται να θεωρή καθαρώς τον Κύριον
Όστις φέρει εν εαυτώ την ειρήνην του Αγίου Πνεύματος, ούτος εκχέει ειρήνην και εις τους άλλους· όστις δε φέρει εν εαυτώ πνεύμα πονηρόν, ούτος και εις τους άλλους εκχέει το κακόν
Ερώτησις: Πώς δύναται να διατηρή την ειρήνην ο προεστώς, εάν έχη ανθρώπους ανυποτάκτους;
Απάντησις: Είναι δύσκολον και θλιβερόν δι’ αυτόν, αν οι υφιστάμενοι δεν πειθαρχούν Ίνα διαφυλάττη όμως την ειρήνην, πρέπει να ενθυμήται ο προεστώς ότι, έστω και αν οι άνθρωποι ούτοι είναι ανυπότακτοι, παρά ταύτα ο Κύριος αγαπά αυτούς και απέθανεν εν οδύναις δια την σωτηρίαν αυτών Πρέπει λοιπόν να προσεύχηται δι’ αυτούς εκτενώς, και τότε ο Κύριος θα δώση εις τον προσευχόμενον θερμήν προσευχήν, και θα γνωρίση εκ πείρας ότι ο νους του προσευχόμενου έχει παρρησίαν και αγάπην προς τον Θεόν· καίτοι δε είναι άνθρωπος αμαρτωλός, ο Κύριος θα δώση εις αυτόν να γευθή του καρπού της προσευχής Εάν δε ο ιθύνων συνηθίση να προσεύχηται κατ’ αυτόν τον τρόπον δια τους υποτεταγμένους εις αυτόν, θα έχη εν τη ψυχή βαθείαν ειρήνην και αγάπην
Ερώτησις: Πώς δύναται να διατηρήση την ψυχικήν ειρήνην ο υποτακτικός,
του οποίου ο προϊστάμενος είναι θυμώδης και κακός;
Απάντησις: Ο θυμώδης άνθρωπος υποφέρει ο ίδιος μέγα μαρτύριον εκ πνεύματος πονηρού, ένεκα της υπερηφανίας αυτού Ο υφιστάμενος, όστις και αν είναι, οφείλει να κατανοή τούτο και να προσεύχηται δια τον άρρωστον ψυχικώς προϊστάμενον αυτού, και τότε ο Κύριος βλέπων την υπομονήν αυτού θα δώση εις αυτόν άφεσιν αμαρτιών και προσευχήν αδιάλειπτον Είναι μέγα έργον ενώπιον του Θεού να προσεύχηταί τις δι’ εκείνους, οίτινες αδικούν και προσβάλλουν αυτόν Ένεκα τούτου ο Κύριος θα δώση εις αυτόν την χάριν και θα γνωρίση δια Πνεύματος Αγίου τον Κύριον, και τότε χάριν Αυτού θα υπομένη μετά χαράς πάσας τας θλίψεις, και θα δώση εις αυτόν ο Κύριος αγάπην προς όλον τον κόσμον, και θα επιθυμή ολοψύχως το καλόν προς πάντας και θα προσεύχηται δι’ όλους, ως δια την εαυτού ψυχήν
Ο Κύριος έδωκεν εις ημάς την εντολήν να αγαπώμεν τους εχθρούς, και όστις αγαπά τους εχθρούς, εκείνος εξομοιούται προς τον Κύριον Η προς τους εχθρούς αγάπη δεν είναι δυνατή, ει μη μόνον δια της χάριτος του Αγίου Πνεύματος Και ως εκ τούτου ευθύς, ως σε προσβάλη τις, προσεύχου δι’ αυτόν εις τον Θεόν, και ούτω θα διατηρήσης την ειρήνην του Θεού εν τη ψυχή σου
Όστις όμως γογγύζει και κατηγορεί τον προϊστάμενον αυτού, εκείνος ο ίδιος θα γίνη παρομοίως οργίλος, και θα πληρωθή δι’ αυτόν ο λόγος του προφήτου Δαβίδ: «Μετά εκλεκτού εκλεκτός έση και μετά στρεβλού διαστρέψης» (Ψαλμ ιζ’ )
Ούτω, και εις τον υποτακτικόν μοναχόν είναι δύσκολον να φυλάττη την
ειρήνην, εάν έχη γέροντα κακού χαρακτήρος Είναι βαρύς σταυρός δια τον υποτακτικόν να ζη μετά τοιούτου γέροντος Οφείλει όμως να προσεύχηται δι’ αυτόν, και τότε θα διατηρή την ειρήνην της ψυχής και του σώματος Εάν τις είναι προϊστάμενος και αναγκασθή να δικάση τινά δια τι πλημμέλημα, πρέπει να παρακαλή τον Κύριον να δώση εις αυτόν συμπάσχουσαν καρδίαν, την οποίαν αγαπά ο Κύριος, και τότε θα κρίνη ορθώς Εάν όμως κρίνη αποβλέπων μόνον εις τα έργα του υποδίκου, τότε θα σφάλη και δεν θα είναι ευάρεστος εις τον Κύριον
Δέον όπως κρίνη τις αποσκοπών εις την διόρθωσιν του ανθρώπου, και ως εκ τούτου είναι ανάγκη όπως σπλαγχνίζηται ο δικάζων εκάστην ψυχήν, έκαστον πλάσμα και κτίσμα του Θεού, και εν πάσαις ταις οδοίς αυτού όπως έχη συνείδησιν καθαράν, και τότε θα εύρη βαθείαν ειρήνην εν τη ψυχή και εν τω νοΐ αυτού Ας ζώμεν εν ειρήνη και αγάπη, διότι το Πνεύμα το Άγιον εμφαίνεται εν τη αγάπη Ούτω λέγει η Γραφή και δεικνύει η πείρα
Είναι αδύνατον να έχωμεν ειρήνην εν τη ψυχή, εάν δεν παρακαλώμεν πάση δυνάμει τον Κύριον να αγαπώμεν πάντας τους ανθρώπους Ο Κύριος εγνώριζεν ότι εάν δεν αγαπώμεν τους εχθρούς, ειρήνην εν τη ψυχή δεν θα έχωμεν, και δια τούτο εδόθη εις ημάς η εντολή: «Αγαπάτε τους εχθρούς υμών» Εάν δεν αγαπώμεν τους εχθρούς, τότε μόνον κατά καιρούς η ψυχή θα είναι πως ειρηνική, εάν όμως αγαπώμεν τους εχθρούς, τότε η ειρήνη θα παραμένη εν τη ψυχή ημέρας και νυκτός
Φύλαττε εν τη ψυχή σου την ειρήνην της χάριτος του Αγίου Πνεύματος, ίνα μη στερηθής αυτής δι’ ασήμαντα πράγματα Εάν δώσης ειρήνην εις τον αδελφόν σου, ο Κύριος θα δώση εις σε ασυγκρίτως πλείον· εάν όμως προσβάλης τον αδελφόν, τότε και εν τη ψυχή σου αφεύκτως θα έλθη θλίψις
Εάν έλθη σαρκικός λογισμός, δίωξον αυτόν αμέσως, και τότε θα φυλάξης την ειρήνην της ψυχής Εάν όμως δεχθής αυτόν, τότε η ψυχή θα απολέση την αγάπην προς τον Θεόν και δεν θα έχης πλέον παρρησίαν εν τη προσευχή
Εάν κόψης το θέλημά σου, ενίκησας τον εχθρόν, και ως έπαθλον θα λάβης την ειρήνην της ψυχής Εάν όμως ποιήσης το θέλημά σου, ηττήθης υπό του εχθρού και η αθυμία θα τυραννή την ψυχήν σου
Ο έχων το πάθος της φιλοκτημοσύνης δεν δύναται να αγαπά τον Θεόν και τον πλησίον Ο νους και η καρδία του τοιούτου ανθρώπου είναι δεδεμένα υπό του πλούτου και δεν έχει ούτος πνεύμα μετανοίας και συντριβής, και δια τούτο η ψυχή αυτού δεν δύναται να γνωρίζη την γλυκύτητα της ειρήνης του Χριστού
Ψυχή, ήτις εγνώρισε τον Χριστόν, θέλει πάντοτε να βλέπη Αυτόν εν αυτή Ούτος έρχεται εις την ψυχήν ηρέμα και δίδει εις αυτήν ειρήνην, και μαρτυρεί την σωτηρίαν άνευ λόγων
Εάν οι βασιλείς και οι κυβερνήται των λαών εγνώριζον την αγάπην του Θεού, ουδέποτε θα επολέμουν Ο πόλεμος έρχεται εξ αιτίας των αμαρτιών και ουχί εκ της αγάπης Ο Κύριος εδημιούργησεν ημάς κατά την αγάπην Αυτού και ενετείλατο να ζώμεν εν αγάπη
Εάν οι άρχοντες εφύλαττον τας εντολάς του Κυρίου και ο λαός και οι υφιστάμενοι υπήκουον εν ταπεινώσει, τότε επί της γης θα υπήρχε μεγάλη ειρήνη
και αγαλλίασις Ένεκα όμως της φιλαρχίας και της ανυπακοής των υπερηφάνων
πάσχει άπασα η οικουμένη
Δέομαί Σου, Ελεήμον Κύριε, δος εις όλον τον λαόν Σου, από του Αδάμ έως της συντελείας των αιώνων, να Σε γνωρίση ότι είσαι αγαθός και πλήρης ελέους, και ούτω να απολαύσουν οι πάντες της ειρήνης Σου και ίδουν το Φως του Προσώπου Σου
Το βλέμμα Σου, ιλαρόν και πράον, έλκει την ψυχήν
Ο ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ
Μετάφρασις εκ του ρωσικού υπό του ιδίου του συγγραφέως και του Ιερομ. Ζαχαρίου
Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας1999
Τίτλος πρωτοτύπου:
СТАРЕЦ СИЛУАН, ИЕРОМОН СОФРОНИЙ, Paris 1952.
Αναρτήσεις
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου