Η ψυχή μετά θάνατον
Serafeim Rose
Πρόλογος
Ο στόχος του παρόντος βιβλίου είναι διττός πρώτον, να δώσει μία εξήγηση, βάσει της Ορθόδοξης Χριστιανικής διδασκαλίας περί της μετά θάνατον ζωής, σχετικά με τις σημερινές «μεταθανάτιες εμπειρίες» οι οποίες έχουν προκαλέσει ξεχωριστό ενδιαφέρον σε μερικούς θρησκευτικούς και επιστημονικούς κύκλους και δεύτερον , να παρουσιάσει τις βασικές πηγές και τα κείμενα που εκφράζουν την Ορθόδοξη διδασκαλία περί της μετά θάνατον ζωής. Το γεγονός ότι η Ορθόδοξη διδασκαλία είναι ελάχιστα κατανοητή σήμερα, οφείλεται κατά πολύ στο ότι τα εν λόγω κείμενα έχουν τόσο παραμεληθεί και θεωρηθεί «εκτός μόδας» στους «πεφωτισμένους» καιρούς μας επιδίωξή μας ήταν να κάνουμε αυτά τα κείμενα περισσότερο κατανοητά και προσιτά στο σύγχρονο αναγνώστη. Είναι περιττό να πούμε ότι τα κείμενα αυτά αποτελούν ένα αναγνωστικό υλικό απείρως πιο βαθύ και ψυχωφελές απ’ ότι το αντίστοιχο των δημοφιλών βιβλίων που κυκλοφορούν στις μέρες μας πάνω στο θέμα των «μεταθανάτιων εμπειριών» βιβλία τα οποία ακόμα και όταν δεν αποσκοπούν μόνον στον εντυπωσιασμό, απλώς δεν μπορούν να διεισδύσουν πολύ πιο πέρα από τη θεαματική επιφάνεια των σημερινών εμπειριών λόγω της απουσίας μιας μεθοδικής και αληθινής διδασκαλίας πάνω στο όλο θέμα της «μετά θάνατον « ζωής.
Αναμφίβολα, η Ορθόδοξη διδασκαλία που παρουσιάζεται σε αυτό το βιβλίο θα δεχθεί τις επικρίσεις μερικών, οι οποίοι θα τη θεωρήσουν ως υπερβολικά «απλή» ή ακόμα και «απλοϊκή» για να γίνει πιστευτή από τον άνθρωπο του 21ου αιώνα. Θα πρέπει, επομένως, να τονίσουμε ότι η διδασκαλία αυτή δεν προέρχεται από κάποιους απομονωμένους ή μη τυπικούς διδασκάλους της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αλλά είναι η διδασκαλία την οποία παρέδωσε η Ορθόδοξη Εκκλησία του Χριστού από τα πολύ πρώτα χρόνια της δημιουργίας της, διδασκαλία η οποία εκφράζεται σε αμέτρητα Πατερικά κείμενα και Βίους Αγίων καθώς και στις θείες λειτουργίες της Ορθόδοξης Εκκλησίας και η οποία διδάσκεται αδιαλείπτως μέσα στην Εκκλησία και μέχρι σήμερα. Η «απλότητά» της είναι η απλότητα της ίδιας της αλήθειας, η οποία – είτε εκφράζεται σε αυτήν είτε σε άλλες διδασκαλίες της Εκκλησίας – προβάλλει ως αναζωογονητική πηγή καθαρότητας μέσα στη σκοτεινή σύγχυση που προκαλείται στο νού του σύγχρονου ανθρώπου από τα διάφορα σφάλματα και τις κενές θεωρίες των τελευταίων αιώνων. Κάθε κεφάλαιο αυτού του βιβλίου επιχειρεί να παραπέμψει στις Πατερικές και αγιογραφικές πηγές οι οποίες περιέχουν αυτήν τη διδασκαλία.Κύρια πηγή έμπνευσης για τη συγγραφή του βιβλίου αποτέλεσε ο Ρώσος Πατέρας της Ορθοδοξίας Επίσκοπος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ, ο οποίος έζησε το 19ο αιώνας και ήταν ίσως ο πρώτος μεγάλος Ορθόδοξος θεολόγος που αντιμετώπισε ευθέως αυτό καθαυτό το πρόβλημα, το οποίο έχει γίνει τόσο έντονο στις μέρες μας: τη διαφύλαξη της αυθεντικής Χριστιανικής παράδοσης και διδασκαλίας σε έναν κόσμο που έχει γίνει τελείως ξένος προς την Ορθοδοξία και που αγωνίζεται είτε να την ανατρέψει και να την αγνοήσει είτε να την «μεθερμηνεύσει», έτσι ώστε να μπορέσει να γίνει συμβατή με έναν κοσμικό τρόπο ζωής και σκέψης.
Ο Επίσκοπος Ιγνάτιος, αντιλαμβανόμενος με οξυδέρκεια τις Ρωμαιοκαθολικές και άλλες δυτικές επιρροές, οι οποίες πάσχιζαν να «εκσυγχρονίσουν» την Ορθοδοξία ακόμα και στην εποχή του, προετοιμάστηκε για την άμυνα της Ορθοδοξίας τόσο με την εμβριθή μελέτη των αυθεντικών Ορθόδοξων πηγών, των οποίων τη διδασκαλία αφομοίωσε σε μερικά από τα καλύτερα μοναστικά κέντρα της εποχής του, όσο και με την εξοικείωσή του με την επιστημονική και λογοτεχνική γραμματεία του αιώνα του – παρακολούθησε σχολή μηχανολόγων και όχι κάποια θεολογική σχολή. Έτσι, εφοδιασμένος τόσο με την αντίληψη της Ορθόδοξης θεολογίας όσο και με την κοσμική γνώση, αφιέρωσε τη ζωή του στην υπεράσπιση της αυθεντικής Ορθοδοξίας και στην αποκάλυψη των σύγχρονων παρεκκλίσεων από αυτή. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι καμιά άλλη Ορθόδοξη χώρα στο 19ο αιώνα δε διέθετε έναν τέτοιο υπερασπιστή της Ορθοδοξίας εναντίον των προκλήσεων και των σφαλμάτων της σύγχρονης εποχής ο μόνος αντάξιός του ήταν ίσως ο συμπατριώτης του Επίσκοπος Θεοφάνης ο Εγκλειστος, το έργο του οποίου ήταν σχεδόν ίδιο με του Επισκόπου Ιγνατίου αλλά λιγότερο «εμπεριστατωμένο».Ο τρίτος τόμος των Έργων του Επισκόπου Ιγνατίου ήταν ειδικά αφιερωμένος στο θέμα της διδασκαλίας της Εκκλησίας περί της μετά θάνατον ζωής, την οποία και υπερασπίσθηκε ενάντια στις Ρωμαιοκαθολικές και άλλες σύγχρονες κακοδοξίες. Από αυτόν κυρίως τον τόμο δανειστήκαμε τα στοιχεία για την εξέταση θεμάτων όπως τα τελώνια και οι εμφανίσεις των πνευμάτων, διδασκαλίες τις οποίες, για κάποιο λόγο, ο «σύγχρονος» νούς βρίσκει αδύνατο να δεχθεί με έναν απλό τρόπο, αλλά επιμένει να τις «μεθερμηνεύει» ή να τις απορρίπτει τελείως. Αλλά και ο Επίσκοπος Θεοφάνης, όπως είναι φυσικό, παρέδωσε την ίδια διδασκαλία, και κάναμε επίσης χρήση των λόγω του, ένας άλλος μεγάλος Ρώσος Ορθόδοξος θεολόγος, ο ευλογημένος Αρχιεπίσκοπος Ιωάννης Μαξίμοβιτς, επανέλαβε αυτήν τη διδασκαλία τόσο απλά και καθαρά, ώστε χρησιμοποιήσαμε τα δικά του λόγια για να δημιουργήσουμε το μεγαλύτερο τμήμα του συμπεράσματος του παρόντος βιβλίου. Το γεγονός ότι η Ορθόδοξη διδασκαλία περί της μετά θάνατον ζωής έχει διατυπωθεί με τέτοια σαφήνεια και καθαρότητα από τους μεγάλους Ορθόδοξους διδασκάλους της εποχής μας, ακριβώς μέχρι και τις μέρες μας, αποτελεί τεράστια βοήθεια για εμάς που πασχίζουμε σήμερα να διαφυλάξουμε την αληθινή Ορθοδοξία του παρελθόντος, όχι απλώς όσον αφορά τη σωστή μεταβίβαση των διδαγμάτων της, αλλά ακόμη περισσότερο, την αυθεντική ορθόδοξη ερμηνεία αυτών των διδαγμάτων.
Στο βιβλίο αυτό, εκτός από τις Ορθόδοξες πηγές και τις ερμηνείες που αναφέρθηκαν πιο πάνω, χρησιμοποιήσαμε μεγάλο μέρος της σημερινής μη Ορθόδοξης βιβλιογραφίας για τις «μεταθανάτιες» εμπειρίες, καθώς επίσης και κάποια αποκρυφιστικά σχετικά κείμενα. Εδώ ακολουθήσαμε το παράδειγμα του Επισκόπου Ιγνατίου και παρουσιάσαμε, όπως και εκείνος, μία ψευδή διδασκαλία όσο πληρέστερα και αμερόληπτα χρειάζεται για να εκθέσουμε την αναλήθειά της, έτσι ώστε οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί να μην παρασυρθούν από αυτήν. Επίσης ανακαλύψαμε, όπως και εκείνος ότι τα μη Ορθόδοξα κείμενα, όταν παρουσιάζουν πραγματικές εμπειρίες και όχι απλώς και μόνον ερμηνείες και απόψεις, συχνά παρέχουν εκπληκτικές επιβεβαιώσεις των Ορθόδοξων αληθειών. Πρωταρχικός μας στόχος σε αυτό το βιβλίο ήταν να καταδείξουμε την ύπαρξη μίας αντίθεσης όσο λεπτομερώς απαιτείται, ώστε να επισημάνουμε την πλήρη διαφορά ανάμεσα στην Ορθόδοξη διδασκαλία και την εμπειρία των Ορθόδοξων αγίων αφενός, και την αποκρυφιστική διδασκαλία και τις σύγχρονες εμπειρίες αφετέρου. Εάν είχαμε απλώς παρουσιάσει την Ορθόδοξη διδασκαλία χωρίς αυτήν την αντίθεση, θα ήταν πειστική για ελάχιστους εκτός από τους ήδη πεπεισμένους τώρα όμως, ίσως μερικοί ακόμα και από όσους έχουν ήδη βιώσει παρόμοιες εμπειρίες στη σύγχρονη εποχή να αντιληφθούν την τεράστια διαφορά ανάμεσα στη δική τους και στη γνήσια πνευματική εμπειρία.Παρόλα αυτά, το ίδιο το δεδομένο ότι ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου αναφέρει εμπειρίες, τόσο Χριστιανικές όσο και μη Χριστιανικές, σημαίνει επίσης ότι το βιβλίο δεν παρουσιάζει απλώς και μόνον τη διδασκαλία της Εκκλησίας περί της μετά θάνατον ζωής, αλλά και τις προσωπικές ερμηνείες του συγγραφέα του σχετικά με τις διάφορες αυτές εμπειρίες. Όσον αφορά τις συγκεκριμένες ερμηνείες, φυσικά, υπάρχει χώρος για μία βάσιμη διαφορά απόψεων μεταξύ Ορθοδόξων Χριστιανών. Προσπαθήσαμε όσο το δυνατόν περισσότερο να παρουσιάσουμε αυτές τις ερμηνείες με έναν λιγότερο συστηματικό τρόπο, χωρίς να προσπαθήσουμε να τις «ορίσουμε» με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο μπορεί να οριστεί η γενική διδασκαλία της Εκκλησίας περί της μετά θάνατον ζωής. Ειδικότερα, όσον αφορά τις απόκρυφες «εξωσωματικές» εμπειρίες και το «αστρικό πεδίο», απλώς τις παρουσιάζουμε όπως τις έχουν περιγράψει οι συμμετέχοντες σε αυτές, και τις συγκρίνουμε με παρόμοιες εμπειρίες στην Ορθόδοξη γραμματεία, χωρίς να προσπαθούμε να ορίσουμε την ακριβή τους φύση, τις αποδεχόμαστε, όμως όχι ως απλές παραισθήσεις, αλλά ως πραγματικές εμπειρίες κατά τις οποίες τα άτομα έρχονται σε επαφή με πραγματικές δαιμονικές δυνάμεις. Ας κρίνει μόνος του ο αναγνώστης πόσο επαρκής ήταν αυτή η προσέγγιση.
Θα πρέπει να γίνει φανερό ότι σε καμιά περίπτωση το βιβλίο αυτό δεν παρουσίασε την πλήρη Ορθόδοξη διδασκαλία περί της μετά θάνατον ζωής, αποτελεί μόνο μία εισαγωγή σε αυτήν. Στην πραγματικότητα ωστόσο, δεν υπάρχει «πλήρης διδασκαλία» πάνω στο συγκεκριμένο θέμα, ούτε και Ορθόδοξοι «ειδικοί». Εμείς που ζούμε στη γη μετά βίας μπορούμε ακόμα και να αρχίσουμε να καταλαβαίνουμε την πραγματικότητα του πνευματικού κόσμου μέχρι να έρθουμε οι ίδιοι να κατοικήσουμε σε αυτόν. Είναι μία διαδικασία που αρχίζει τώρα, στην επίγεια ζωή, αλλά τερματίζεται μόνον στην αιωνιότητα, όπως δηλώνει και ο Απόστολος Παύλος: «βλέπομεν γαρ άρτι δι’ εσόπτρου εν αινίγματι, τότε δε πρόσωπον προς πρόσωπον». Όμως οι Ορθόδοξες πηγές τις οποίες χρησιμοποιήσαμε στο βιβλίο, μας δίνουν ένα βασικό περίγραμμα της Ορθόδοξης διδασκαλίας, και αυτό αρκεί για να μας παρακινήσεις, όχι να αποκτήσουμε μία ακριβή γνώση για κάτι που είναι, σε τελική ανάλυση, πέρα από εμάς, αλλά να αρχίσουμε να αγωνιζόμαστε για την κατάκτηση της Ουράνιας Βασιλείας, η οποία αποτελεί τον στόχο της εν Χριστώ ζωής, και για την αποφυγή των δαιμονικών παγίδων, οι οποίες είναι διασκορπισμένες παντού στο δρόμο των αγωνιστών του Χριστού από τον εχθρό της σωτηρίας μας. Ο άλλος κόσμος είναι πιο πραγματικός και πιο κοντινός απ’ όσο συνήθως νομίζουμε. Και το μονοπάτι γι’ αυτόν βρίσκεται ακριβώς εδώ μπροστά μας, στη ζωή της υπακοής και της προσευχής που η Εκκλησία μας έχει παραδώσει ως τον δρόμο που οδηγεί στη σωτηρία. Το βιβλίο αυτό αφιερώνεται και απευθύνεται σε όλους όσοι επιθυμούν να ζήσουν μία τέτοια ζωή.
Εισαγωγή και πρώτη αποκλειστική δημοσίευση κειμένων στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο
SERAFEIM ROSE
Η ΨΥΧΗ ΜΕΤΑ ΘΑΝΑΤΟΝ
Η επεξεργασία, επιμέλεια και μορφοποίηση κειμένου και εικόνων έγινε από τον Ν.Β.Β
Επιτρέπεται η αναδημοσίευση κειμένων στο Ορθόδοξο Διαδίκτυο , για μη εμπορικούς σκοπούς με αναφορά πηγής το Ιστολόγιο
© ΠΗΔΑΛΙΟΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
http://www.alavastron.net/
Αναρτήσεις
0 σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου